Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HARBİYE DURAN
Danışman: Aysun Pekşen
Özet:
Bu çalışma vermikompost, gül posası kompostu ve atık Hindistan cevizi lifi
(topraksız tarım üretiminden sonra açığa çıkan Hindistan cevizi lifi) materyallerinin
örtü toprağı olarak kullanım durumlarını belirlemek ve bunların Agaricus
bisporus ve Pleurotus eryngii mantarlarının verim ve kalitesi üzerine etkilerini
saptamak amacıyla yapılmıştır. Çalışma her iki mantar türü için uygun üretim
koşullarında iki farklı üretim döneminde yürütülmüştür. Birinci denemelerde
(Deneme-1) ele alınan 3 materyalin tek başına (%100) ve torf ile %25, 50 ve 75
oranında karışımlarından hazırlanan 12 uygulama ele alınmıştır. Torf ve ticari örtü
toprağı kontrol olarak kullanılmıştır. Birinci denemelerin sonuçlarına göre kurulan
ikinci denemelerde (Deneme-2) örtü toprağı karışımlarında kullanılan 3 materyalin
karışımdaki oranları azaltılmıştır. İkinci denemede farklı oranlarda (%10, 20, 30, 40
ve 50) 3 materyalin torfla karışımlarından hazırlanan 15 örtü toprağı karışımı ve
kontrol olarak torf ele alınmıştır. Yapılan denemelerde kullanılan kompost, örtü
toprağı materyalleri ve örtü toprağı karışımlarının fiziksel ve kimyasal özellikleri
belirlenmiştir. Araştırmada her iki mantar türü için yürütülen denemelerde ortalama
mantar ağırlığı, mantar sayısı, verim, şapka ve sap özellikleri ile uygulamalardan elde
edilen mantarların sertlik, renk, protein ve mineral madde içerikleri belirlenmiştir.
Ayrıca P. eryngii türü için biyolojik etkinlik oranı (BE) tespit edilmiştir. A.
bisporus için yürütülen denemelerde; en yüksek verim Deneme-1’de %25 gül posası
kompostu+%75 torf (25.89 kg/100 kg kompost), Deneme-2’de ise aralarında
istatistiksel fark bulunmayan %50 atık Hindistan cevizi lifi+%50 torf (26.02 kg/100
kg kompost), %30 atık Hindistan cevizi lifi+%70 torf (24.39 kg/100 kg kompost) ve
%40 atık Hindistan cevizi lifi+%60 torf (24.38 kg/100 kg kompost) uygulamalarında
tespit edilmiştir. P. eryngii için yürütülen denemelerde; en yüksek verim ve BE oranı
Deneme 1’de %25 vermikompost+%75 torf (16.79 kg/100 kg kompost ve %47.64)
uygulamasından, Deneme 2’de ise %50 vermikompost+%50 torf (24.24 kg/100 kg
kompost ve %55.17) uygulamasından elde edilmiştir.