BİLSEM'lerde uzaktan eğitim ile yapılan öğretim uygulamalarının öğrenci beklentileri ve paydaşlar açısından değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AHMET KAÇAN

Danışman: İsmail Gelen

Özet:

BİLSEM'lerde eğitim alan özel yetenekli bireylerin almak isteyip de; ilgisini çeken eğitimlerin ve eğitimi verecek eğitmenlerin kendi BİLSEM'inde olmaması, ulaşım sorunu, bireyin fiziksel engelinin olması vb. nedenlerden dolayı bu eğitimlere ulaşmakta sıkıntı yaşadığı ifade edilebilir. Dolayısıyla bu çalışma, uzaktan eğitim aracılığıyla sınırları aşıp özel yetenekli bireylere alternatif bir eğitim sunmayı ve özel yetenekli bireylere bu eğitimleri ulaştırmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda bu çalışmayla özel yetenekli öğrencilerin uzaktan eğitime yönelik beklentilerini uygulama öncesi ve uygulama sonrası belirleyerek, uzaktan eğitim yöntemi ile bu eğitimlerin verilip verilemeyeceğini ortaya koymak ve geleceğe dönük bir yol haritası çıkaracağı düşünülmektedir. Araştırmada nicel ve nitel araştırma desenlerinin birlikte kullanıldığı karma araştırma türlerinden açımlayıcı (açıklayıcı) sıralı desen kullanılmıştır. Nicel araştırma desenlerinden tek grup öntest-sontest deneme modeli ve nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye'deki Bilim ve Sanat Merkezleri (BİLSEM) oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu Kars Fahrettin Kırzıoğlu Bilim ve Sanat Merkezi'nden 12, Ardahan Bilim ve Sanat Merkezi'inden 13 ve Iğdır Bilim ve Sanat Merkezi'inden 15 olmak üzere toplam 40 özel yetenekli öğrenci ve bu öğrencilerin 40 velisi oluşturmuştur. Bu öğrenciler 10- 12 yaş aralığında olup, öğrencilerin 18'i kız 22'si ise erkek öğrencidir. Velilerin eğitim durumu ise beş'i ilkokul, beş'i ortaokul, yedi'si lise yirmi bir'i üniversite ve iki'si de lisansüstü mezunudur. Örneklem olarak Kars, Ardahan ve Iğdır BİLSEM'lerinin seçilme sebebi kolay ulaşılabilir örneklem olmasıdır. Araştırmanın nicel bölümünde puanların dağılımını belirlemek amacıyla normallik testi yapılmış ve verilerin normal dağıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Veriler normal dağılım gösterdiği için t-testi ve ANOVA analizi yapılmıştır. Araştırmanın nitel bölümünü oluşturan formdan elde edilen veriler ise kodlamalar ile çözümlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın nicel verileri "10 maddelik öğrenci çevrimiçi öğrenme beklentileri formu, 10 maddelik öğretmen gözlem formu ve 5 maddelik veli değerlendirme formu" ile elde edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri ise 8 maddelik öğrenci öz değerlendirme formu ile elde edilmiştir. Bulgular SPSS ve MAXQDA programları kullanılarak analiz edilmiştir. Veri toplama araçlarının güvenirlik analizleri sonrasında; öğrenci çevrimiçi öğrenme beklentileri formu güvenirlik Cronbach's Alpha = 0,893 olarak, öğretmen gözlem formunun güvenirlik Cronbach's Alpha =0,979 ve veli uzaktan eğitim değerlendirme formunun Cronbach's Alpha = 0,855 olarak tespit edilmiştir. Nitel veri analizinde ise iki kodlayıcının uyuşum yüzdesine bakılarak elde edilen veriler kodlamalar ile çözümlenmeye çalışılmıştır. Bu araştırma için elde edilen uyuşum yüzdesi, %82,05 olarak saptanmıştır. Araştırmada uzaktan eğitim ile 4 hafta öğrencilere; "Astronomi, Düşünme Becerileri, Origami ile Matematik Öğretimi, Robotik Kodlama, Zekâ Oyunları ve Değerler Eğitimi" dersleri anlatılmış, uygulama sonunda elde edilen veriler analiz edilerek yorumlanmaya çalışılmıştır. Araştırmanın verileri "Google Form" platformu ile online toplanmıştır. Araştırmanın bulgularından elde edilen sonuçlara bakıldığında ise, BİLSEM'lerdeki özel yetenekli öğrencilerin, genel olarak verilen eğitimlerden oldukça memnun kaldıkları sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca Covid-19 pandemisi ile ortaya çıkan uzaktan eğitime acil geçişler için eğitim programlarının yeniden düzenlenerek uzaktan eğitime uygun hale getirilip, olası salgın ve doğal afetlerde sorunsuz bir şekilde uygulanmasının sağlanabileceği de düşünülmektedir.