Teknoloji ve tasarım dersinde sürdürülebilirlik uygulama örnekleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE ALİŞAN ERDEM

Danışman: Ata Yakup Kaptan

Özet:

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaokulların 7 ve 8. sınıflarında haftada iki saat olarak okutulan Teknoloji ve Tasarım dersinin yeni öğretim programı 2017-2018 Eğitim ve Öğretim yılında uygulanmaya başlanmıştır.2019-2020 eğitim ve öğretim yılında ise Teknoloji ve Tasarım dersinin Öğretmen Kılavuz Kitabı MEB tarafından yayınlanmıştır.Yeni kılavuz kitapta her bölüm için ayrı ayrı olmak üzere toplamda 17 adet örnek uygulamaya yer verilmiştir.Teknoloji ve Tasarım dersini alan bireylerde beklenen 21. Yüzyıl becerilerine sahip olmalarıdır. Bu doğrultuda günümüz ve geleceğin gündeminde olan sürdürülebilirliğin eğitim sistemimizde yer alan Teknoloji ve Tasarım dersinin öğretimine, uygulama örneklerine entegre edilmesi ve dersin kazanımları içerisinde yer alması önem arz etmektedir. Bu bağlamda ortaokul 7.ve 8. Sınıflarda okutulan Teknoloji ve Tasarım dersi, "Öğretim Programı incelendiğinde, hayatımızı kolaylaştıran birçok yeniliğin, bilimsel araştırmalarla geliştirilen teknolojilerin tasarım yolu ile ürün hâline gelmesi sonucunda ortaya çıkmasında etkin bir rol oynadığı görülmektedir. Ayrıca, Teknoloji ve Tasarım dersi ile bilimsel araştırma, teknoloji ve tasarım arasındaki ilişkileri açıklamanın ve bu konuda farkındalık yaratmanın hedeflendiği belirtilmektedir"(MEB, 2016). Bu hedefler doğrultusunda araştırmada, MEB' e bağlı ortaokullarda okutulan Teknoloji ve Tasarım dersi Öğretmen Kılavuz Kitabı'ndaki örnek uygulamaların sürdürülebilirlik anlayışı açısından içerik analizi yapılıp, "Özel Amaçları", "Öğrenme Alanları", "Kazanımlar", "Bölümler" ve "Örnek Uygulamalar" ayrı ayrı ele alınarak, sürdürülebilirlik bağlamında incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda; sürdürülebilirlik prensiplerinin Teknoloji ve Tasarım dersi kılavuz kitabının geneline büyük oranda yansıdığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca sürdürülebilirlik prensipleri ile dersin hedef kazanımları arasında büyük benzerlikler olduğu tespit edilmiştir. Örnek Uygulamaların yapılışı ve sonucunda ortaya çıkan ürünlerin genel anlamda sürdürülebilirlik kazanımlarına uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Sürdürülebilirliğin üç bileşeni olan; Toplum, Çevre ve Ekonomik alandaki gelişmeler ve Teknoloji ve Tasarım dersinin yeni öğretim programı ve Öğretmenler İçin Kılavuz Kitabı'ndaki, "Özel Amaçları", "Öğrenme Alanları", "Kazanımları", "Bölümleri" ve Örnek Uygulamalarındaki yenilikler bir arada düşünüldüğünde, bu araştırmanın sürdürülebilirlik farkındalığına olumlu katkılar vermesi beklenmektedir.