Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Klinik Öncesi Bilimler Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SİNEM İNAL
Danışman: Yonca Betil Kabak
Özet:
Çalışmanın amacı, CoQ10'un
sıçanlarda izoproterenol (IP) ile indüklenen kardiyotoksisite üzerindeki
etkilerini belirlemektir. Çalışmada CoQ10’un kardiyomiyositler ile bölgede gelişmesi muhtemel
kök hücreler ve telositler üzerine koruyucu etkisinin belirlenmesi hedeflendi.
Çalışmada 60 adet Sprague Dawley sıçan kullanıldı. Her
grupta 10’ar adet olmak üzere toplam 6 grup oluşturuldu. Grup I:
Kontrol, Grup II: Serum fizyolojik (SF) uygulanan kontrol grubu, Grup
III: Yağ uygulanan kontrol grubu, Grup IV: IP grubu, Grup V:
CoQ10 grubu, Grup VI: IP+CoQ10 grubu olarak sınıflandırıldı. IP, SF
içerisinde çözdürülerek 85 mg/kg dozda intraperitoneal yolla çalışmanın 8. ve
9. günlerinde 2 doz uygulanırken, CoQ10 zeytinyağı içerisinde çözdürülüp
deney süresince 20 mg/kg dozda oral gavaj ile uygulandı. Deney sonunda alınan
kalp dokusu örnekleri değerlendirildi. Kalpteki proliferasyon ve mitozun
değerlendirilmesi amacıyla PCNA ve Histon H3 antikorları kullanıldı.
Progenitör hücreler ile telositlerin varlığı da c-Kit, CD34, CD45 ve Vimentin
antikorlarıyla ortaya kondu. PCR ve western blot yöntemleriyle de protein ve
gen ekspresyonları belirlendi.
CoQ10 uygulamasının kalpte izoproterenol’ün neden olduğu
dejenerasyon, nekroz, yangısal infiltrasyon, fibrozis bulgularını azalttığı
görüldü. Kalp hasarının onarım sürecinde, kalpte postmitotik olduğu bilinen
kardiyomiyositlerde, PCNA ve Histon H3 gibi hücre siklusu aktivatörlerinin
uyarılmasının rol oynadığı belirlendi. Kök hücrelerin erişkin kalbinde
oldukça sınırlı sayıda bulunmasına rağmen, c-Kit ve CD34 kök hücrelerinin
CoQ10’un pozitif etkisiyle arttığı ortaya kondu (P<0,05). Özellikle kalpte
rejenerasyonda önemli etkileri olan telositlerin varlığı CD34-c-Kit,
CD34-Vimentin ikili immunohistokimyasal boyamalarla görüntülendi.
CoQ10’un, izoproterenol’ün indüklediği kardiyotoksisite
sonucu oluşan kardiyak lezyonları hafiflettiği, kalpte intersitisyel hücreler
ile çok sınırlı sayıda kardiyomiyositte hücre siklusu aktivitörlerini
uyardığı, kalpteki progenitör hücrelerin sınırlı sayıda da olsa artışına etkisi
olduğu belirlenmiştir.