Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLSÜN DADAYLI
Danışman: Aysun Pekşen
Özet:
Bu çalışmanın amacı Karadeniz Bölgesi'nde fazla miktarda bulunan çay artığının
Pleurotus eryngii (DC. ex Fr.) Quel. yetiştiriciliğinde yetiştirme ortamı olarak
kullanılabilme olanakları ile örtü topraksız (standart) (S), örtü topraklı (ÖT) ve örtü
topraksız yetiştiriciliği takiben birinci hasattan sonra parçalama işlemi ve örtü toprağı
serme (S+P+ÖT) olmak üzere 3 uygulamanın P. eryngii mantarlarının verim ve
biyolojik etkinlik (BE) üzerine etkisini belirlemektir. Çalışmada P. eryngii 3065
çeşidi kullanılmıştır. Çalışmanın birinci aşamasında farklı oranlarda buğday samanı
(BS), çay artığı (ÇA) ve pirinç kepeği (PK) karışımından hazırlanan 10 yetiştirme
ortamının P. eryngii türünün misel gelişimi üzerine etkisi belirlenmiştir. Çalışmanın
ikinci aşamasında örtü toprağı ile ilgili 3 farklı tekniğin uygulandığı misel gelişim
durumuna göre seçilen 4 yetiştirme ortamının (100BS, 90BS+10PK, 75BS+25ÇA ve
75BS+15ÇA+10PK) verim, biyolojik etkinlik ve kalite üzerine etkileri tespit
edilmiştir. Çalışmada buğday samanı, çay artığı ve pirinç kepeğinin başlangıçtaki
kimyasal özellikleri ile hazırlanan kompost karışımlarında sterilizasyon, misel
gelişim ve hasat sonrası alınan örneklerde pH, nem, kül, karbon, azot, lignin, mineral
madde miktarları, enzim aktiviteleri belirlenmiş ve C:N oranları hesaplanmıştır.
Çalışmada en yüksek lakkaz, mangan peroksidaz ve versatil peroksidaz enzim
aktivitesi misel gelişim sonrası dönemde 75BS+15ÇA ortamında, hasat sonrası
dönemde 75BS+15ÇA+10PK ortamında belirlenmiştir. Yetiştirme ortamlarındaki
çay artığı miktarının artışına bağlı olarak enzim aktivitesinin arttığı tespit edilmiştir.
Çalışma sonucunda en yüksek verim ve BE aralarında istatistiksel fark bulunmayan
90BS+10PK, 100BS ve 75BS+15ÇA+10PK ortamları ile ÖT ve S+P+ÖT
uygulamasından elde edilmiştir.