Erişkin bireylerin deri kanseri bilgi düzeyleri ve güneşten korunma davranışları


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FİRDEVS DOĞAN DUYAR

Danışman: Mustafa Kürşat Şahin

Özet:

AMAÇ: Bu çalışmada erişkin bireylerin deri kanseri hakkındaki bilgi düzeyleri ve güneşten korunma davranışlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Kesitsel ve tanımlayıcı tipte online bir anket çalışmasıdır. Çalışma Ağustos-Eylül 2022 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesinde yürütülmüştür. Çalışmada veri toplama aracı olarak 46 sorudan oluşan anket formu kullanılmış olup 18 yaş üstü bireylere dağıtılmıştır. Anket formunda sosyodemografik verileri ve deri kanseri risk faktörlerini içeren 13 soru, deri kanseri bilgisini ölçen 25 soruluk Deri Kanseri ve Güneş Bilgi Ölçeği (DKGBÖ) ve güneşten korunma davranışlarını değerlendirmek için 8 sorudan oluşan Güneşten Korunma Davranış Ölçeği (GKDÖ) kullanılmıştır. BULGULAR: Çalışmaya toplamda 511 kişi katılmıştır. Katılımcıların DKGBÖ ortalama puanı 15,4±3,2; GKDÖ ortalama puanı 25,0±6,3 dür. Gençlerin, kadınların, eğitim düzeyi yüksek, açık ten renkli, güneşe maruziyeti kısa, kendi kendine deri muayenesi yapan ve kendini deri kanseri açısından riskli görenlerin bilgi düzeyi anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur. En sık kullanılan güneşten korunma davranışı güneşten kaçınmaktır. Güneşten Korunma davranışı ise kadınlarda, eğitim durumu yüksek, ekonomik durumu iyi ve açık tenli bireylerde daha fazladır. Katılımcıların %17,4'ü kendi kendine deri muayenesi yaptığını belirtmiştir. Eğitim düzeyi yüksek olanlar ve kendisini riskli görenler daha fazla kendi kendine deri muayenesi yapmıştır. Deri kanseri hakkında en sık kullanılan bilgi kaynağı medya araçlarıdır. Aile hekimi tarafından bilgilendirilme oranı ise %8,9'dur. SONUÇ: Bu çalışma ile erişkin popülasyonunda deri kanseri bilgisi ve güneşten korunma davranışlarının yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Medya araçları ile toplum bilinçlendirilebilir fakat tıp doktorları tarafından verilen danışmanlık daha etkilidir ve yaygınlaştırılmalıdır.