Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beslenme Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYBİKE GİZEM KAYACAN
Danışman: Alper Tokay
Özet:
Amaç: Bu çalışma inflamatuvar bağırsak hastalığı (İBH) olan bireylerde kronotipin
ilgili biyokimyasal bulgular, beslenme ve gastrointestinal semptomlar üzerindeki
etkisinin değerlendirilmesini incelemek amacıyla yapılmıştır.
Materyal ve Metot: Bu çalışma Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama
ve Araştırma Merkezi’nin gastroenteroloji servisinde yatan İBH tanısı konmuş 39
katılımcı ile yapılmıştır. Çalışmada verilerin toplanmasında genel bilgi formu, besin
tüketim sıklığı, Gastrointestinal Semptom Değerlendirme Ölçeği ve Sabahçıl-Akşamcıl
Ölçeği (SAÖ) kullanılmıştır. Hastaların biyokimyasal bulguları hastane sisteminden
elde edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin 28’i ülseratif kolit, 11’i Crohn hastalığı tanısı
almıştır. Katılımcıların 23’ü erkek 16’sı kadın, yaş ortalamaları 36,69’dur. SAÖ toplam
değeri ile yaş arasında pozitif korelasyon olduğu saptanmıştır (p<0,05). Kadın
bireylerde kronotip ile günlük çoklu doymamış yağ asidi ve B6 vitamini alımı arasında
anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0,05). Erkek bireylerde kronotip ile günlük tüketilen
karbonhidrat yüzdesi, çoklu doymamış ve doymuş yağ asidi alımı arasında anlamlı ilişki
saptanmıştır (p<0,05). Kronotip ile serum glukoz, hematokrit, magnezyum ve demir
seviyeleri arasında anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0,05).
Sonuç: Çalışmamızda inflamatuvar bağırsak hastası bireylerde kronotipin ilgili
biyokimyasal bulgular ve beslenme üzerinde etkisi olduğu görülmüştür. Çalışma
sonuçlarının genelleştirebilmek için, çalışma daha büyük örneklemde ve kontrol grubu
dâhil edilerek yapılmalıdır. İnflamatuvar bağırsak hastası bireylerde beslenme ve klinik
durum değerlendirilirken kronotip de bir etken olarak göz önüne alınmalıdır.