Tüketim estetiği ile gelişen-dönüşen teknolojiler ve Grafik Tasarım Anasanat Dalına yansımaları


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EKİN SU KUZU

Danışman: Ata Yakup Kaptan

Özet:

Bu araştırma ile, enformasyon çağı ekseninde şekillenen tüketim olgusunun gerekliliği ve gündelik yaşamın kültürel bir imgesi olarak gelişen/ dönüşen teknolojilerle ortaya çıkan çağdaş yaklaşımlar; sanat ve tasarım açısından bir bakış ile sunulmaktadır. Bir tüketim metasına dönüşen sanat ve tasarım eserleri, teknolojinin etkisi ile sürekli olarak evrilmekte/ boyut değiştirmektedir. Bu durum, modern yaşama geçiş ve küreselleşme ile başlayan sürecin tetiklediği kavramların tüketim nesnesine dönüşmesi ile birlikte sanat ve tasarımda klasik estetik anlayışının da yetersiz kalmasına yol açmıştır. Bu dönüşüm/ devinim/ tetiklenim sonucu anlam kazanan yeni arayışların, teorik biçimiyle sanat ve tasarımda bir ifadeye dönüşmeleri alan yazında önemli bir yer edinmektedir. Bu çalışmada, "Tüketim Estetiği" kavramı, bu sorunsallara açıklama getirmesi bakımından incelenmekte olup; konuya dair ilişkisel bağlamda açıklamalar getirmektedir. Bu tezin kuramsal çerçevesinde, tüketim kavramını, tüketim olgusu ve tüketim toplumu düzleminde ele alarak; modern ve postmodern paradigmaların getirdiği kavramların tüketimi tetikleyen felsefi görüşler ile desteklenerek güçlendirilmesine yönelik çalışmalar sunulmaktadır. Bu bağlamda, çağdaş estetik kuramları üzerinden dönüşen estetik kavramları açıklanarak; enformasyon çağı ile gelişen/ dönüşen teknolojik süreç, sanat ve tasarım alanlarına yansımaları bakımından açıklanmaktadır. Konu, tüketim estetiğine kapsamlı bir bakış ile sunulmakta olup; ilgili örnek görseller ile desteklenmektedir. Araştırma konusu ile "Kuramsal Çerçeve" kapsamında alan yazın taraması yapılarak ve görsel kaynaklar taranarak sağlanacak veriler üzerinden, betimsel yorumlama ile sanat ve tasarım alanında dönüşen/ gelişen teknolojiler ile ortaya çıkan tavır ve anlayışlar ortaya konmaktadır. Tezin "bulgular" bölümünde kuramsal çerçevede elde edilen bilgiler doğrultusunda "yöntem" kısmında belirlenmiş olan (karma araştırma modeliyle oluşturulan) ; araştırmanın evrenini temsil eden üniversitelerin Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümleri, Resim - İş Öğretmenliği, Grafik Tasarım Anasanat Atölye dersi veren öğretim elemanlarına yapılandırılmış anket uygulanmaktadır. Elde edilen veriler üzerinden uç noktada gelen cevaplar ile derinlemesine görüşme ile konu adına elde edilen veriler güçlendirilmektedir. Bu veriler analiz edilerek Grafik Tasarım Anasanat Atölyelerinde verilmekte olan eğitimin, Kuramsal çerçevede tartışılan teknolojik gelişim/ dönüşüm sürecine olan tutarlılığı tespit edilmektedir.