Birinci basamakta 50 yaş ve üzeri Tip2 diabetes mellitus tanılı hastaların sarkopeni ve ilişkili faktörler açısından değerlendirilmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: CEYDA NUR BULUT

Danışman: Mustafa Kürşat Şahin

Özet:

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, birinci basamakta 50 yaş ve üzeri tip2 diabetes mellitus tanılı hastaların sarkopeni ve ilişkili faktörler açısından değerlendirilmesidir. GEREÇ VE YÖNTEM: Tanımlayıcı ve kesitsel olarak tasarlanmış bu çalışmaya, 01.11.2020 ile 01.05.2021 tarihleri arasında, Samsun Ondokuzmayıs Üniversitesi Pelitköy Eğitim Aile Sağlığı Merkezi'ne başvuran, 50 yaş ve üzeri 168 kişi dahil edilmiştir. 168 kişinin 84'ünün T2DM tanısı mevcut, 84'ünün T2DM tanısı mevcut değildi. Veriler bir anket formu ile yüz yüze toplanmıştır. Anket formunda hastaların demografik verileri, alışkanlıkları, ek hastalıkları, diyabet ile ilgili özellikleri, SARC-F ölçeği ve SDSCA ölçeği yer almaktadır. Tüm hastaların baldır çevresi, kas gücü ve yürüme hızı ölçülerek sarkopeni değerlendirmesi yapılmıştır. BULGULAR: T2DM tanılı 84 ve T2DM tanısı olmayan 84 kişi çalışmaya dahil edildi. T2DM tanılı hastaların; %21,4 (n=18)'ünde olası sarkopeni, %11,9 (n=10)'unda sarkopeni, %8,3 (n=7)'ünde şiddetli sarkopeni mevcuttu. Kontrol grubunun; %14,3 (n=12)'ünde olası sarkopeni, %9,5 (n=8)'unda sarkopeni, %1,2 (n=1)'sinde şiddetli sarkopeni mevcuttu. T2DM tanılı hastalarda şiddetli sarkopeni daha sık görüldü (p=0,034). Medeni durumu bekar olanlarda evli olanlara kıyasla sarkopeni daha sık görüldü (p=0,032). DM öz bakım kategorilerinden, genel diyet puanı sarkopenili grupta, ayak bakımı puanı sarkopeni olmayan grupta daha yüksekti (0,018) (0,022). Yaş ile baldır çevresi ve yürüme hızı arasında ters yönlü (p=0,000) (p=0,010), BKI ile kas gücü ve yürüme hızı arasında ters yönlü (p=0,011) (p=0,005), DM tanılı seneler ve DM medikasyonlu seneler ile yürüme hızı arasında ters yönlü (p=0,012) (p=0,039), egzersiz ile kas gücü ve yürüme hızı arasında pozitif korelasyon mevcuttu (p=0,002) (p=0,004). SONUÇLAR: T2DM tanılı hastalar ile DM tanısı olmayan katılımcılar arasında sarkopeni açısından fark saptanmadı, şiddetli sarkopeni ise T2DM tanılı hastalarda daha sık görülüyordu. Diyabet komplikasyonları ile sarkopeni arasında ilişki saptanmadı. DM öz bakım kategorilerinden ayak bakımı sarkopeni olmayan grupta, genel diyet puanı sarkopenili grupta daha yüksekti, egzersiz puanı ile kas gücü ve yürüme hızı arasında pozitif korelasyon mevcuttu.