Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HARBİYE AKDENİZ
Danışman: Aysun Pekşen
Özet:
Bu çalışmada ülkemizde fazla miktarda bulunan ve lignoselülozik yönden
zengin değişik tarımsal ve kereste (odun) artıklarının H. erinaceus mantar
yetiştiriciliğinde kullanım olanaklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Yetiştirme ortamı
ana materyalleri olarak meşe talaşı (MT), kavak talaşı (KT), fındık kabuğu (FK) ve
buğday samanı (S), katkı maddeleri olarak da buğday kepeği (BK), çay atığı (ÇA),
ayçiçeği küspesi (AK), pirinç kepeği (PK) ve tavuk gübresi (TG) kullanılmıştır.
Denemede ele alınan meşe talaşı, kavak talaşı, fındık kabuğu ve saman materyalleri tek
başına, bunlara 1:1 (w:w) oranında saman ilavesiyle hazırlanan karışımlarda ve %20
oranında katkı maddeleri ilave edilmesi ile hazırlanan yetiştirme ortamlarında misel
gelişim durumları belirlenmiştir. Yetiştirme ortamlarının bazı kimyasal özellikleri,
bunlarla misel gelişimi arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Misel gelişim hızı ve
yoğunluğu bakımından en iyi gelişimler FK ve MT materyallerine %20 oranında BK,
PK, ÇA ve AK ilave edilerek hazırlanan ortamlardan elde edilmiştir. Bu çalışma
sonucunda en iyi misel gelişimi gösteren yetiştirme ortamları üretime alınarak bu
yetiştirme ortamlarının mantar verim ve kalitesi üzerine etkileri belirlenmiştir. En
yüksek verim (167.0 g/torba) ve biyolojik etkinlik oranı (%32.99) FK+20PK
ortamından elde edilmiştir. Ayrıca mantar üretiminde kullanılan ortamların
sterilizasyon, misel gelişim ve hasat sonrası bazı kimyasal özellikleri ile verim
arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Verim ve biyolojik etkinlik ile bu özellikler arasında
ilişki bulunmamıştır.
Anahtar Kelimeler: Hericium eri