Türkiye'deki aile hekimlerinin ruhsal sorunlara yönelik inançları ve damgalama tutumları


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ARDA ATAKAN GÜRSES

Danışman: Mustafa Kürşat Şahin

Özet:

AMAÇ: Bu çalışmada Türkiye'deki aile hekimlerinin ruhsal hastalığa yönelik inançlarının ve ruhsal sorunları olan bireylere yönelik damgalama tutumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Bu çalışma 01.01.2020 ve 01.01.2021 tarihleri arasında Türkiye'de görev yapmakta olan aile hekimlerinin dahil edildiği kesitsel bir anket çalışmasıdır. Anket formunda sosyodemografik verileri değerlendiren soruların yanında Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği (RHYİÖ) ve Ruhsal Sorunlu Bireylere Yönelik Toplum Tutumları Ölçeği (RSTTÖ) kullanılmıştır. BULGULAR: Çalışmamıza 445 kişi katıldı. Katılımcıların yaş ortalaması 33,42±8,88 yıl, %56,9'u kadın, %65,2'si evli, %62,5'i aile hekimliği asistanıydı. Katılımcıların %17,1'inde ruhsal hastalık öyküsü varken, %43,8'inin ruhsal hastalığı bulunan bir yakını vardı. Katılımcıların RHYİÖ toplam puan ortalaması 44,68±15,30, alt ölçeklerinin puan ortalamaları, tehlikelilik 20,29±5,99, çaresizlik-kişilerarası ilişkilerde bozulma 27,8±12,3 ve utanma 1,26±1,92 olarak bulundu. RSTTÖ ölçeğinin puan ortalamaları ise iyi niyet 34,49±1,74, toplum ruh sağlığı ideolojisi 40,75±5,87 ve korku/dışlama 4,45±1,47 olarak bulundu. RHYİÖ için bakıldığında ruhsal hastalık öyküsü ile tehlikelilik alt ölçeği ve toplam puan arasında, ruhsal hastalığa sahip bir yakın varlığı ile toplam ve tüm alt ölçeklerde anlamlı fark saptanmıştır. RSTTÖ için ise iyi niyet ile yaş, cinsiyet, meslekteki yıl arasında, toplum ruh sağlığı ideolojisi alt ölçeği ile yaş, meslekteki yıl arasında, korku/dışlama alt ölçeği ile ise meslekteki yıl arasında anlamlı fark bulunmuştur. SONUÇ: Ruhsal hastalık öyküsü veya çevrede ruhsal hastalıklı bir yakın bulunması, ruhsal hastalıklara yönelik inançları olumlu yönde artırmaktadır. Meslekteki çalışma yılının ve yaşın artması ruhsal sorunlu bireylere yönelik tutumu olumlu yönde artırmaktadır.