Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SAVAŞ ÇATAL
Danışman: Aysun Pekşen
Özet:
Dünyada ve Türkiye'de farklı mantar türlerinin üretimleri ve dolayısıyla bu mantar
türlerinin üretimleri sonucunda geriye kalan atık kompost/substrat miktarları yıldan
yıla artmaktadır. Büyük miktarlarda açığa çıkan atık mantar substratları işletmelerden
yakılarak, çöpe atılarak ya da tarımsal alanlarda toprağa karıştırılarak
uzaklaştırılmaktadır. Bu uygulamalar işletmeler için ekonomik olmamakta ve ciddi bir
çevre kirliliği sorununa neden olmaktadır. Bununla birlikte atık mantar substratı birçok
farklı alanda kullanılarak ekonomiye kazandırılabilecek bir materyaldir. Atık mantar
substratının bileşimi, üretilen mantar türüne ve kompostun hazırlanmasında kullanılan
materyale bağlı olarak değişebilmektedir. Bu nedenle atık mantar substratlarının
özelliklerinin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de son
yıllarda yetiştiriciliği yapılan farklı mantar türlerinin (Agaricus bisporus, Ganoderma
lucidum, Hericium erinaceus, Lentinula edodes ve Pleurotus ostreatus) üretiminden
elde edilen atık mantar substratlarının bazı fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri
tespit edilmiş ve bu özellikler bakımından torf ve harç materyalleri ile
karşılaştırılmıştır. Atık mantar substratları ile torf ve harç arasında incelenen tüm
özellikler bakımından istatistiksel olarak önemli farklılıklar belirlenmiştir. Atık mantar
substratlarının EC, organik madde miktarı, C, C:N oranı, su tutma kapasitesi,
mikrobiyal biyomass karbon, arilsülfataz aktivitesi torf ve harç ile karşılaştırıldığında
önemli derecede yüksek bulunmuştur. EC, pH, C:N oranı ve fitotoksite deneme
sonuçları mantar üretimi sürecinden hemen sonra alınan taze atık mantar
substratlarının olgun kompost özelliklerini taşımadıklarını göstermiştir.