Uzun Süreli Serbest Otlatmanın Doğal Meralar Üzerine Etkileri


ALAY F., İSPİRLİ K., UZUN F., ÇINAR S., AYDIN İ., CANKAYA N.

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, cilt.33, sa.1, ss.116-124, 2016 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 33 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2016
  • Dergi Adı: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.116-124
  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırma, Sinop iline ait 24 farklı doğal meranın bazı vejetasyon özelliklerini belirlemek amacıyla 2014 yılında yapılmıştır. Çalışmada; "Modifiye Edilmiş Tekerlekli Lup Metodu" kullanılmıştır. Vejetasyon etüdü yapılan mera vejetasyonlarında toplam olarak 134 farklı tür tespit edilirken, bu türlerin 19'unun azalıcı, 17'sinin çoğalıcı ve 98'inin ise istilacı tür olduğu belirlenmiştir. Vejetasyon etüdü yapılan meralarda en yaygın bulunan azalıcı türlerin; Onobrychis sativa, Chrysopogon gryllus ve Lotus corniculatus, çoğalıcı türlerin; Cynodon dactylon, Festuca ovina ve Brachypodium sylvaticum,istilacı türlerin ise Thymbra spicata, Medicago lupulina ve Crepis armena olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın yürütüldüğü meraların bitkiyle kaplı alan oranı ortalama % 88.2'dir. Meraların bitki ile kaplılık oranını, bu alanlarda yapılan otlatmanın derecesinden daha ziyade, başta yağış olmak üzere yörede hüküm süren iklim değerleri daha çok etkilemiştir. Meraların bulunduğu rakım ile mera bitki kompozisyonu içerisindeki azalıcı+çoğalıcı bitki oranı arasında pozitif ve önemli (r=0.408*), rakım ile otlatma yoğunluğu arasında ise negatif ve çok önemli (r=-0.452**) ilişkiler tespit edilmiştir. Mera durumu sınıflandırmasına göre incelenen meraların 3'ünün "İyi", 20'sinin "Orta" ve 1'inin ise "Zayıf" mera kategorisine girdiği görülmüştür.Mera sağlığı sınıflamasına göre ise 23 mera "Sağlıklı", 1 mera ise "Riskli" olarak belirlenmiştir.Bu sonuçlara göre; meraların büyük çoğunluğu iyi durumda olup, sadece bir tanesi acilen ıslaha ihtiyaç duymaktadır.
This study was conducted to determine some vegetation characters of 24 natural rangelands in Sinop province in 2014. In the study, modified wheel point with loop was used. Totally 134 plant species were determined in studied rangelands. This plant species were also divided into 3 different successional groups: i) 19 species were decreasers, ii) 17 species were increasers, and iii) 98 species were invaders. Major decreaser, increaser and invader species in the rangelands were Onobrychis sativa, Chrysopogon gryllus and Lotus corniculatus; Cynodon dactylon, Festuca ovina and Brachypodium sylvaticum; Thymbra spicata, Medicago lupulina and Crepis armena, respectively. In the experiment field, plant coverage rate was 88.2%. It was determined that the amount of precipitation impacted plant cover more than livestock grazing level. There were significant correlations between the altitude and decreaser+increaser plant ratio (r=0.408*); between the altitude and grazing intensity (r=-0.452**). The results from the present study indicated that 3 rangelands are "Good", 20 rangelands are "Fair" and 1 rangeland is "Poor" quality. On the other hand, 23 rangelands were "Healthy" and 1 rangeland was "Risky" in rangeland health categories. According to these results, the majority of the studied rangelands are in good condition. Only a rangeland urgently needs improvement.