Toprak insanın yaşamını sağlaması için önemli bir unsurdur. Bu nedenle, toprağın korunması, amacına uygun şekilde kullanılması
gerekmektedir. Ancak, nüfus artışı ile toprak üzerindeki baskı artmakta ve arazilerin yanlış kullanım problemleri ortaya çıkmaktadır. Bu
nedenle, ülkemizde insan etkisi ile arazi bozulumu ciddi bir problem haline gelmektedir. Bu problemlerden bir tanesi de toprak kabuk
oluşumudur. Kabuk oluşumu sızmayı engelleyerek, suyun yüzeysel olmasına sebep olmaktadır. Özellikle eğimli arazilerde bu durum
erozyon sorununa neden olmasının yanı sıra, tarım ürünlerinin verimini ve kalitesini düşürmektedir. Bu çalışma, yarı kurak bir iklim
özelliği gösteren 1510 km² alana sahip Çorum Çayı Havzası’nda yürütülmüştür. Çalışma alanından toplam 282 toprak örneği alınmıştır.
Koordinatlandırılmış toprak örneklerinde bazı fiziko-kimyasal ve kabuk oluşumu için analizler yapılmıştır. Daha sonra, kabuk oluşumu
hesaplanmış ve uygun enterpolasyon yöntemi kriging seçilerek kabuk oluşumu haritası üretilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre çalışma
alanının % 54,0’ı çok şiddetli kabuklanma eğilimindedir. Çok şiddetli kabuklanma genellikle, yoğun tarımsal faaliyetlerini yapıldığı
alanlardır. Bu nedenle, alanın iklim ve toprak koşulları dikkate alınarak organik madde düzeyinin artırılması, arazinin uygun kullanımı,
toprağın fiziksel ve kimyasal yapısını bozmadan geliştirilen sulama yönteminin uygulanması gibi önlemler alınması gerekmektedir.
Soil is an important element for human life. Therefore, it is necessary to protect the soil and it use in accordance with its purpose.
However, with the increase in population, the pressure on the land increases and the problems of misuse of the lands arise. Therefore,
land degradation due to human influence is becoming a serious problem in our country. One of these problems is the formation of soil
crust. The crust formation prevents infiltration and it causes accumulate of water on the surface. Thus, this case create soil erosion
problem particularly at slope area. Also, the formation of crust reduces the yield of agricultural products. The present study was carried
out in the Çorum Stream Basin, which has a semi-arid climate. Total 282 soil samples were taken from the study area. Some physicochemical and crust formation analysis were performed for soil samples which were coordinated. Then, the crust formation was
calculated and its spatial distribution map was produced by selecting the appropriate interpolation method. According to the results
obtained, 54.0% of the study area has a very severe crusting risk. These areas have been generally used under intensive agricultural
activities. Therefore, considering the climatic and soil conditions of the study area, some measures such as increasing the organic
matter level, realizing the appropriate use of the land, and applying the irrigation method developed without disturbing the physical
and chemical structure of the soil should be taken.
Keywords: Crust formation, physico-chemical soil pro
