HACI İBRAHİM PAŞA’NIN VAKIF HİZMETLERİ


Creative Commons License

KESKİN Ö. Ö.

History Studies, cilt.13, sa.3, ss.939-962, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 13 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.9737/hist.2021.1020
  • Dergi Adı: History Studies
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.939-962
  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İbrahim Paşa, çocuk yaşta saray mutfağında başladığı devlethizmetine kethüdalık, kaptan-ı deryalık, sancak beyliği,beylerbeylik ve hac emirliği gibi muhtelif görevlerle devametmiştir. Son olarak kendisine Girit valiliği ve Kandiyemuhafızlığı tevcih olunmuştur. Bu görevi esnasında vefatetmiştir. Kandiye’de yaptırdığı mektebin bahçesi ebediistirahatgahı olmuştur. Kethüdalık döneminden hayatının sondemlerine kadar vakıflar kurmuş ve kurduğu vakıfların ayaktakalması için mal varlığını bu vakıflara aktarmıştır. İbrahim Paşa’nın vakıfları hakkında bilgi veren araştırmalarincelendiğinde bunların vakfiye temelli olduğu ve sadeceİstanbul’da tesis edilen iki vakıftan bahsettiği görülmektedir. Buçalışma ise Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi’ndebulunan farklı arşiv fonlarındaki perakende evrak ve defterlerinyanı sıra İbrahim Paşa tarafından kurulan vakıflara ait VakıflarGenel Müdürlüğü Arşivi’ndeki farklı tarihli dört ayrı vakfiyedenistifade edilerek hazırlanmıştır. İbrahim Paşa’nın kurmuş olduğuvakıflar, yine kendisi tarafından inşa ettirilen cami ve mekteplerifinanse etmek için kurulmuştur. Tafsilatlı bir incelemeyapıldığında, hem kuruluş aşamasında hem de sonrasında,eğitim alanında önemli hizmetler sunduğu görülmektedir. Buhizmetlerin sadece kendi bünyesindeki birimlerle sınırlıkalmamış olması da ayrı bir fark yaratmaktadır. Müstakil vakıfçalışmaları satır aralarında kalmış detayların gün yüzüneçıkarılmasını ve incelenen konunun daha iyi anlaşılmasınısağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı İbrahim Paşa vakıflarınınkuruluşunu, işleyişini ve topluma sunduğu hizmetlerianlatmaktır.
Ibrahim Pasha, who started his state service in the palacekitchen when he was a child, continued with various servicessuch as chamberlainship, admiral in chief, sanjakbeys,beylerbeylik, governor and pilgrimage emirate. In addition,he was given the governorship of Crete and the guard ofHeraklion. He passed away during this service. The garden ofthe school built by him in Heraklion was the eternal restingplace of Ibrahim Pasha. He established foundations from thetime of his chamberlainship until the last days of his life andtransferred his assets to these foundations for the continuityof the foundations.When the studies which are about Ibrahim Pasha’sfoundations are examined, it can be noticed that they arebased on just only the foundations and especially twofoundations founded in Constantinople. This study wasprepared by using the retail documents and notebooks indifferent archive funds in the Ottoman Archives of thePresidency of State Archives, as well as four differentfoundations with different dates in the Archives of theGeneral Directorate of Foundations established by İbrahimPasha. Ibrahim Pasha’s foundations were founded to fund themosque and school built by him. When a detailedinvestigation is carried out, it is seen that this foundationmade a major contribution in the field of education bothduring the foundation phase and after. What is more, theseservices were not limited to its structure, which made a bigdifference. Private foundation studies help the hidden detailscome out and provide a better understanding of the subjectstudied. This study aims to explain Ibrahim Pasha’sfoundations’ establishment, function and services offered thesociety.