7.Th Internatıonal.Mardın Artuklu Scıentıfıc Researches Conference Mardin, December 10-12, 2021, Mardin, Türkiye, 10 - 12 Aralık 2021, ss.18-24
Bu derlemenin amacı nefes egzersizlerinin menopoz döneminde görülen vazomotor belirtiler
ve uyku problemlerine etkisinin literatür doğrultusunda tartışılmasıdır. Kadının yaşam
dönemlerinden birisi de menopozdur. Bu dönem kadınların yumurtlama işlevindeki azalmaya
bağlı üremenin sonlandığı bir süreçtir. Menopoz dönemi yumurtalık fonksiyonlarının kalıcı
olarak sonlanmasıyla birlikte adet döneminin bitmesidir. Menopoza yönelik ilk semptomların
yaşandığı dönem premenopoz, son adetin yaşandığı süreç menopoz ve menopozdan bir yıl
sonra başlayıp yaşlanmaya kadar devam eden süreç ise postmenopoz olarak
sınıflandırılmaktadır. Dünya genelinde menopoz ortalama yaşı 51 olup, 45-55 olarak
değişkenlik gösterebilmektedir. Menopoz yaşı ülkelere göre değişebilmektedir. Menopoz
yaşının değişkenlik göstermesinde çalışma, sigara içme, bekar ya da boşanmış olma durumları
etki edebilmektedir. Menopozun başlangıcında vazomotor belirtiler, yorgunluk, ruhsal, cinsel
ve üriner sisteme ilişkin sorunlar ve kanser görülürken; menopoz sonrası dönemde kalp
hastalıkları, osteoporoz ve ürogenital değişiklikler görülmektedir. Yüz kızarması, sıcak
basması ve gece terlemesi vazomotor belirtiler arasında yer almaktadır. Sıcak basmaları,
genellikle ciltte kızarma ve terlemenin eşlik ettiği bir sıcaklık hissidir. Sıcak basmaları ara sıra
veya sık sık görülürken, süre olarak saniyelerden bir saate kadar sürebilmektedir. Hafif
sıcaklık hissinden aşırı terlemeye kadar sıcak basmaları değişkenlik gösterebilmektedir. Bazı
kadınlar sıcak basmalarını küçük bir sıkıntı olarak algılarken, diğer kadınlarda bu semptom
çalışmayı, uykuyu veya günlük aktivitelerini bozabilmektedir. Menopozdan itibaren sıcak
basmaları kendiliğinden azalmaktadır. Menopoz döneminde sıcak basması ve gece
terlemesinden sonra yaşanan en önemli sorunlardan birisi de uykusuzluktur. Sıcak basması ve
gece terlemeleri özellikle gece uykusunun bölünmesine neden olarak uykusuzluğa yol
açmaktadır. Menopoz döneminde yaşanan belirtileri azaltmada etkili yöntemlerden birisi
nefes egzersizleridir. Nefes hayatta kalmayı sağlayan en temel yaşam fonksiyonudur. Nefes,
alınan havanın akciğerleri tam kapasitesiyle doldurması ve nefes alışverişi sırasında diyaframı
kullanmak olarak tanımlanmaktadır. Literatürde nefes egzersizlerinin menopoz döneminde
yaşam kalitesini artırdığı, menopozal sıcak basmaların sıklığını ve şiddetini azalttığını
gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Nefes egzersizleri özellikle vazomotor belirtileri azaltarak
7th INTERNATIONAL MARDIN ARTUKLU SCIENTIFIC RESEARCHES CONFERENCE
www.artuklukongresi.org 1 8 Mardin, TURKEY
uyku kalitesini artırmaktadır. Bu konuya yeterli önemin verilmesi adına deneysel çalışmaların
planlanıp literatüre katkı sağlaması gerekmektedir.
Anahtar kelimeler: menopoz, nefes egzersizi, uyku, vazomotor belirtiler