Maviyemişin çoğaltılması, Türkiye ve dünyada yapılan çalışmalar.

Creative Commons License

Karabulut B., Çelik H.

Bahçe, cilt.1, sa.48, ss.197-209, 2019 (Scopus)

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 1 Sayı: 48
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: Bahçe
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.197-209
  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Maviyemiş botanik olarak gerçek üzümler grubunda olup, çalı formunda, kışın yaprağını döken çok yıllık bir bitkidir. Dünyada ticari olarak üretimi yapılan ve kültüre alınmış olan maviyemiş çeşitleri yüksek boylu (Vaccinium corymbosum), alçak boylu (Vaccinium angustifoliumlium) ve tavşangözü (Vaccinium ashei) türleri içerisinde yer almaktadır. Türkiye’nin Kuzeydoğu kesimindeki doğal asitli topraklarda yayılmakta olan maviyemiş, ılıman iklim kuşağında yetişebilen bir üzümsü meyvedir. Maviyemiş ormangülü, açelya, funda, turnayemişi, çayüzümü ve çobanüzümü gibi türleri de içeren fundagiller (Ericaceae) familyasında yer almaktadır. Maviyemişin çoğaltılması diğer meyve türlerine göre daha zordur. Çoğaltılmasında özel ortamlar ve özel yapılar istemektedir. Maviyemiş fidanı üretiminde yaygın olarak kullanılan çelikle çoğaltma tekniği son yıllarda yerini doku kültürü ile çoğaltma tekniklerine bırakmıştır. Bu çalışmada Vaccinium cinsi içine giren ve kültürü yapılan maviyemişin çoğaltılma yöntemleri ile bu konuda ülkemizde ve dünyada yapılan çalışmalar özetlenmiştir

Blueberries are deciduous, bushy plants and been in the true berry fruits as botanically. The commercially grown blueberries are highbush (Vaccinium corymbosum), lowbush (Vaccinium angustifolium) and rabbiteye (Vaccinium ashei). Blueberries are getting popular for Turkey and mowed along with the whole Black Sea Region of Turkey where several wild Vaccinium types are grown in natural acidic soils. Blueberries love acidic soils and deciduous bushy plants. Blueberries are the member of heater family (Ericaceae) which include Bilberry, Cranberry, Caucasian whortleberry and Lingonberry. Propagation of blueberries are difficult than the other fruits. Propagation of blueberries needs special propagation constructions, benches, greenhouses, controlled mediums and environments. Blueberries are commonly propagated with cuttings but lately they are propagated with cell culture using shoot tips and/or nodal segments via in vitro process. In this paper, the propagation methods and studies held both in Turkey and the rest of the World of cultivated blueberries been in Vaccinium genus summarized.