Dünya nüfusuna paralel olarak artan tarım ürünleri ihtiyacı, yoğun kimyasal girdi uygulamalarıyla verimde artış sağlanarak karşılanmaya çalışılmıştır. Ancak tarımsal faaliyetlerde gereğinden fazla kullanılan girdilerin, insan sağlığı ve çevre üzerindeki olumsuz etkileri zamanla artan oranda hissedilmeye başlanmıştır. Bunun sonucu olarak, sadece verim artışını değil, aynı zamanda insan sağlığını ve çevreyi korumayı esas alan sürdürülebilir tarım sistemleri önem kazanmıştır. Organik tarım, gelişmiş ülkelerde iç talebe yönelik gündeme gelmiş, Türkiye’de ise 1980’li yılların ortasında ithalatçı firmaların istekleri doğrultusunda ortaya çıkmıştır. Türkiye’de iyi tarım uygulamaları 2007’de başlamasına rağmen, özellikle 2013’ten sonra büyük gelişme göstermiştir. Organik tarım alanı, 2007’den 2016’ya gelindiğinde 3 kat, iyi tarım uygulamaları alanı ise 88 kat artmıştır. Ekonomik ve sosyal yönden sürdürülebilir tarımın sağlanmasında, daha çok yerel ölçekli ve işletme odaklı uygulamaların ele alınmasına, çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasında ise makro düzeyde ve uzun vadeli politikalara ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, Türkiye’de sürdürülebilir tarımın gelişmesini sağlayan organik tarım ve iyi tarım uygulamaları ekonomik, sosyal ve çevresel yönleriyle değerlendirilmiştir.
The global farming community has mostly tried to meet the increasing need for agricultural products of the rapidly growing world population with increasing productivity based on intensive chemical inputs. However, the negative effects of inputs overused in agricultural activities are being increasingly felt on human health and environment. As a result, sustainable agricultural systems based not only on the idea of increasing productivity, but also on the protection of human health and the environment, have become important. Organic agriculture has been oriented in developed countries towards meeting domestic demand. However, in Turkey it emerged at the behest of the importing companies in the mid-1980s. Although the model for good agricultural practices in Turkey emerged in 2007, it has showed remarkable progress, particularly since 2013. From 2007 to 2016, the area dedicated to organic agriculture increased 3 times while the area under good agricultural practices within the same period increased by 88 times. In order to ensure economic and social sustainability there is a need for improved local and farm oriented operations. On the other hand, macro-level practices and long term policies are necessary to ensure environmental sustainability. In this study, economic, social and environmental aspects of organic agriculture and the series of good agricultural practices that contribute to sustainable agriculture in Turkey are examined.
