Bu çalışmada ahır gübresi, çeltik kavuzu kompostu ve çöp kompostu uygulamalarına bağlı olarak erozyona karşıduyarlılığın değerlendirilmesinde kullanılan bazı toprak kalite parametreleri ve yüzey akışla oluşan toprak kaybı arasındakiilişkiler irdelenmiştir. Çalışmada Samsun ili Minöz Havzası’nda yayılım gösteren Entisol ve Inceptisol olarak sınıflandırılantopraklar kullanılmıştır. Çalışmada simülasyon ve toprak kalitesinin belirlenmesi amacıyla her iki toprak için iki farklı denemekurulmuş, kontrol örneği iki farklı toprak grubu için tek hazırlanmış ve örneklere organik madde içeriğini % 2, % 4 ve % 6miktarında artıracak şekilde 3 farklı dozda organik düzenleyici uygulanmıştır. Deneme sonucunda topraklara uygulananorganik düzenleyicilerin toprakların bazı fiziksel özelliklerini iyileştirdiğini ve erozyona karşı duyarlılığı düşürerek yüzeyakışla meydana gelen toprak kayıplarını azalttığı tespit edilmiştir. Düzenleyicilerin erozyonla oluşan toprak kayıplarınıazaltma etkinliği uygulama dozları arasında farklılık göstermekte olup en düşük kayıplar maksimum doz uygulamalarındaelde edilmiştir. Çöp kompostu yüzey akış kayıplarını azaltmada; çeltik kavuzu kompostu ve ahır gübresinden daha etkiliolmuştur. Erozyona duyarlılık parametrelerinin tahmin gücünün düşük yağış yoğunluklarında daha belirgin olduğubelirlenmiştir.
This study investigates the effects of farmyard manure, rice husk and municipal waste compost on soil quality indicators that are used for assessing susceptibility to erosion and soil loss by surface runoff. Two different soil groups, Entisol and Inceptisol, from the Minöz Basin of Samsun province were used. Organic conditioners were applied to the soils per dry weight basis in three different doses (2, 4 and 6%) in the simulation and incubation experiments conducted under greenhouse conditions. The results show that the organic conditioners improved the soil physical characteristics and reduced erodibility and soil loss. Effectiveness of the organic conditioners depend on the application dose. The least amount of soil loss was observed at the maximum dose. Municipal waste compost was more effective than rice husk compost and farmyard manure in reducing soil loss by surface runoff. It has been determined that the erosion susceptibility indices are more effective predictors at low rainfall intensities.
