Bu çalışma, Orta Karadeniz Bölümü’nde bulunan Çakır Dağının Merzifon (Amasya) ile Mecitözü (Çorum) ilçeleri arasında kalan bölümünü kapsamaktadır. Çalışmada, bu dağlık alan üzerinde yaklaşık 700-1300 m’ler arasında gelişim gösteren farklı seviyelerdeki aşınım yüzeyleri üzerindeki doğal çevre şartları ile kartlaşma süreci arasındaki ilişkiden yola çıkarak yüzey karstına ait karstik şekillerin gelişimi ve dağılışı incelenmiştir. Arazi çalışmaları sırasında sahadaki karstlaşmaya neden olan kayaçların CaCO3 özellikleri, karstik şekillerin yerleri, metrik ve morfolojik özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca yakın çevre şartları incelenmiş, ulaşım ve arazi kullanımıyla ilgili bilgiler derlenmiş ve fotoğraflama işlemleri gerçekleştirilmiştir. İnceleme sahasındaki karstik şekiller Üst Jura-Alt Kretase yaşlı kireçtaşları üzerinde gelişmiştir. Bu kireçtaşlarının birbirini kesen çatlak ve kırık sistemlerine sahip olması, yüzey sularının yeraltına geçişini kolaylaştırmakta ve karstlaşmayı teşvik etmektedir. Ana kayanın bu özelliği, karstik şekillerin oluşumu ile biçimleri üzerinde belirgin rol oynamıştır. Sahadaki karstik şekiller çoğunlukla 700-1300 m yükseltiler arasındaki farklı seviyelerde bulunan aşınım düzlükleri üzerinde gelişme göstermiştir. Karstik şekillerin oluşum gösterdiği bu düzlükler, eğim azlığı nedeniyle sızmayı, dolayısıyla karstlaşmayı desteklemiştir. İnceleme sahasında yüzey karstına bağlı flüvio-karstik depresyonlar, dolin ve farklı türde lapya oluşumları tespit edilmiştir. Bu karstik şekiller bitki örtüsünün çalı ve otsu türlerden oluştuğu cılız bir bitki örtüsü altında gelişmiş bulunmaktadır. Bu özelliğiyle araştırma sahası, bir bütün olarak “çıplak karst” manzarası göstermektedir.
This study involves the area of the Çakır Mountain situated between Merzifon (Amasya) and Mecitözü (Çorum) in the Blacksea Region. In the study, the development and the distribution of karstic shapes belonging to the surface karst were investigated by mentioning the relation between the karstification period and the natural environment circumstances on the erosion surfaces located on different levels between the heights of 700-1300 m. During the area studies, CaCO3 features, the places of the karstic shapes, metric and morphological features of the rocks which provide the occurrence of the karstic shapes in the area, which causes karstification. Moreover, near environment conditions were investigated, the knowledge about transportation and using the area were collected and the photographs were taken. The karstic shapes in the investigated area were developed on Upper Jurassic-Lower Cretaceous old limestones. As these limestones have crack systems which crosswise each other, the surface water seeps into the ground easily and causes karstification. The feature of the bedrock plays an important role on the occurrence and the shapes of the karsts. The karstic shapes in the area mostly developed on the erosion flatness located at different levels at 700-1300 m heights. These flat areas where karstic shapes developed support the seeping of surface water into the ground and cause karstification because of the lack of the slope. In the investigated area, there seems flüvio-karstic depression related to the surface karst, dolin and occurrence of karren in different types. These karstic shapes developed under the thin and weak vegetation consisting of bush and herbaceous types. The investigation area with these features depicts “naked karst” view as a whole.
