Amaç: Günlük yaşantımızda sık ve uzun süreli kullandığımız elektronik cihazlar elektromanyetik alana (EMA) maruz kalmamıza yol açmaktadır. Bu çalışmada EMA maruziyeti oluşturulmuş sıçanlarda tuba uterinanın ampulla bölgesinin ışık ve elektron mikroskobik olarak incelenmesi amaçlandı. Yöntem: Çalışmamızda 12 adet Wistar cinsi dişi sıçan kullanıldı. Denekler kontrol grubu (n=6) ve EMA grubu (n=6) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Kontrol grubundaki deneklere hiçbir işlem yapılmadı. EMA grubundaki denekler 30 gün boyunca günde 1 saat 1800 MHz EMA'ya maruz bırakıldı. Tuba uterinanın ampulla bölgesinde epitel kalınlığı ölçüldü. Tuba uterinanın ampulla bölgesi ultrastrüktürel olarak incelendi ve silli epitel hücrelerinde mitokondriyal hasar skorlaması yapıldı. Bulgular: Işık mikroskobik incelemede, epitel kalınlığı açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmedi. Elektron mikroskobik incelemede, 1800 MHz EMA maruziyetinin, tuba uterina ampullasındaki silli epitel hücrelerinde ultrastrüktürel değişikliğe yol açtığı belirlendi. Ayrıca, bu hücrelerde mitokondriyal hasarda kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir artış saptandı. Sonuç: Bu çalışmada, EMA'ya bağlı ortaya çıkan mitokondriyal hasarın mitokondriyal apoptotik yolakların aktive olmasına neden olarak hücresel apoptozisi arttırabileceği düşünüldü. Mitokondriyal membranlarının ultrastrüktürel yapısında meydana gelen değişikliklerin, oksidatif hasar ve ROS'un aşırı üretimine neden olarak reproduktif çag?daki kadınlarda infertilite gelişme olasılıg?ını arttırabileceg?i kanaatine varıldı
Aim: Often and long-term use of electronic devices in our daily life leads to electromagnetic field (EMF) exposure. The aim of this study was to examine the ampulla of the fallopian tube in rat that exposed to EMF by employing light and electron microscopy. Method: 12 female Wistar rats were used in this study. Rats were divided into two groups as the control (n=6) and EMF (n=6). Control group animals were not subjected into any action, whereas EMF group animals were exposed to a dose of 1800 MHz EMF for an hour per day in a four weeks period. Epithelial thickness in ampulla of the fallopian tube was measured. Ampulla of fallopian tube were ultrastructurally examined and ciliated epithelial cells were evaluated for mitochondrial damage scoring. Results: In light microscopic examination, there was no statistically significant difference among the groups in terms of epithelial thickness. Ultrastructural alternations were evident in ciliated epithelial cells of the ampulla in fallopian tubes after EMF (1800 MHz) exposure. Moreover, mitochondrial damage in ciliated epithelial cells was found to be significantly increased as compared to control group. Conclusion: In this study, its interpreted that mitochondrial damage resulted from the EMF might lead the activation of the mitochondrial apoptotic pathways therefore increase the cellular apoptosis. It is concluded that ultrastructural changes observed in mitochondrial membranes may further increase the risk of infertility development in women at reproductive age through oxidative damage and excessive ROS production.
