Akademik Veri Yönetim Sistemi
VI. Uluslararası Canik Sempozyumu, Hedefe Doğru İnsan Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Samsun, Türkiye, 5 - 07 Mayıs 2016, cilt.1, ss.584-599
İnsanı olgusal olarak kabul eden psikoloji sahasında insanın tabiatına odaklanan bir tartışma etrafında değerlendirme yapılacak olursa maddi olan ile manevi olan arasında bir tercih sorunu gündeme gelir. Bu tercih sorunu söz konusu ikili karşıtlıktan herhangi birini seçme ile ortadan kaldırılsa dahi sorun ya çözülememiş ya da göreceli olarak çözülmüştür. Felsefe tarihine bakıldığında, özellikle Descartes sonrası bu sorunun bir problem olarak tartışıldığı söylenebilir. Descartes özellikle Batı düşüncesi içerisinde rasyonel psikolojinin gelişmesinde ve oradan deneysel psikoloji alanına geçişte hareket noktası olmuştur. Bu geçiş sonrası psikoloji tarihine bakıldığında ise ağırlık olarak kuramlar açısından salt olgusal olana yönelik bir tercihte bulunulduğu görülmektedir. Yine de gözlem ve deney esaslı bir yolun tercih edilmesi ile refleksiyona (içe bakış) dayanan bir oluşumun tercihi arasındaki farkın insanın maddi ve manevi yönü tartışmasının bir veçhesi olduğu söylenebilir. İki farklılık arasındaki tercihin sonuçları, insan yaşamını doğrudan ilgilendirmektedir. Olgusal olanın seçimi ve doğa bilimleri ile sosyal bilimleri birbirine benzeten düşüncelerin etkisi neticesinde insan üzerinde hem yıkıcı hem yapıcı sonuçların olduğu birçok çalışma tarafından ortaya koyulmaktadır. Öte yandan ruh/tin/idea gibi kavramların insan düşüncesinde köklü bir geçmişi söz konusudur ve insan yaşamı bu kavramlar üzerinden de şekillenmektedir. Dolayısıyla insan yaşamını ilgilendiren önemli bir ikilem ortaya çıkmaktadır. Söz konusu problemin kendisini en derin şekilde gösterdiği ve kendisini takiben gelişen modern düşünceyi etkilediği yaklaşım ise Descartes’ın insana ilişkin açıklamalarıdır. Bu araştırmanın iddiası ise; Descartes düşüncesinin başka birçok sahayı olduğu gibi psikolojiyi de etkilediği, Descartes’ın düşünce içeriğinin izahının psikolojinin tarihinin ve temellerinin daha iyi anlaşılmasına bir katkı sağlayacağı böylelikle düalizm probleminin açıklanmasıyla günümüz insanının problemlerinin temellerinden birine işaret edileceği yönündedir. Bu iddiadan hareket ederek özellikle psikoloji tarihinde öğrenme sahasının temel farklılığı olan davranışçılık ve bilişselcilik arasındaki ayrım noktalarının kuramsal temel açısından izahı amaçlanmaktadır.
If there is an assessment through the debate focused around the issue of human nature in the field of human psychology that accepts the human as a factual matter, a preference problem comes up between the moral issue and material thing. If this preference problem is abrogated by selecting any one of those dichotomies, the problem is not solved or is solved relatively. The history of philosophy is considered, it can be said that this issue is discussed as a problem especially after Descartes. Decartes became the starting point especially in the development of rational psychology in Western thought and in the transition from rational psychology to the field of experimental psychology. When the history of psychology after this transition is considered, it is observed the pure fact is prefered in terms of the theory of gravity. Even so, it is said that the difference, between the preference of a method based on observations and experiments and the preference of a formation based on introspection, is an aspect of the debate on the man’s material and spiritual aspects. The results of the choice between the two differences are directly related to human life. It is revealed by a lot of studies that as a result of the effect of the thoughts stimulated the selection of the factual social sciences and natural sciences, there is both destructive and constructive outcomes on human. On the other hand, concepts such as the spirit / idea in question is a long history of human thought and human life is formed via these concepts. Hence an important dilemma arises concerning human life.Descartes’explanations of human are the approach that shows itself in the deepest way and then affects developing modern thought.This study claims that Descartes’ thoughts affect the psychology like the other fields and the explanation of Descartes’ thought content will provide a contribution to a better understanding of the fundamentals and the history of the psychology. So, it is the problem will be pointed to one of the fundamental problems of people today after the release of dualism. Acting on these allegations,it is particularly intended to explain the distinction points between the cognitivism and behaviorism in the field of the history of psychology in terms of the theoretical foundations.