Akademik Veri Yönetim Sistemi
International Eastern Conference on Human-Computer Interaction, Erzurum, Türkiye, 23 - 25 Kasım 2023, ss.128-131
Giderek artan şekilde, eğitimciler ve araştırmacılar, öğrenme süreçlerini daha etkili, etkin ve bireye özgü hale getirebilmek için teknolojiden yararlanmaktadır. Günümüzde kullanılmaya başlayan teknolojilerden biri de göz izleme cihazlarıdır. Göz izleme, bireylerin göz hareketlerini ve odak noktalarını hassas bir şekilde ölçen bir teknoloji olup, özellikle okuma, görsel algı, dikkat dağılımı ve kullanıcı deneyimi gibi alanlarda yararlı bilgiler sağlamaktadır. Göz izleme teknolojileri kullanılarak yapılan çalışmalar kullanılabilirlik kavramı üzerinden gün geçtikçe artmaktadır. Göz izleme cihazlarının eğitimde nasıl bir rol oynayabileceğini ve bu tür cihazların öğretmenler, eğitimciler ve öğrenciler için ne tür avantajlar sunabileceği ve hangi sınırlamalara sahip olduğu bu alanda yapılan çalışmalarla ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmada amaç fen bilimleri eğitimi alanında göz izleme tekniklerinin kullanıldığı çalışmaların incelenmesidir. Bu inceleme göz izleme yönteminin kullanımına yönelik geniş bir bakış açıcı sunarak araştırmalara katkı sağlamak için tasarlanmıştır. Doküman analiziyle gerçekleştirilen çalışmada fen bilimleri eğitimi ve göz izleme tekniği anahtar kelimeleri kullanılarak veri tabanları taranmıştır. Fen eğitimi alanında göz izleme tekniği kullanılan çalışmaların farklı örneklerle farklı seviyelerde farklı içeriklere yönelik olduğu anlaşılmıştır. Fen kavramının ele alındığı öğrenme-öğretme sürecindeki araştırma sayısının az olması, göz izleme tekniği için gerekli teknolojik araçların ve bu araçlardaki yazılımlarının erişilebilirliği oldukça zor olduğu sonucunda varılmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda göz izleme tekniği ile öğrencinin sunumda seçilen materyale odaklanma süresi, odaklanma sayısı, gözlem süresi ve sayısı, fare hareketi verileri sonucu yapılan nicel değerlendirme materyalin kullanışlılığının ölçülebileceğini göstermektedir. Göz izleme çalışmalarına geniş perspektiften bakıldığında öğrenme öğretme süreçlerinin takip edildiği ve zihinsel temsillerin ortaya çıkmasına faydalı birer metodolojik unsur olarak tercih edildiğini göstermektedir. Göz takip cihazlarından elde edilen bulgular ışığında materyalin kullanışlılığının arttırılması için gerekli düzenlemelerin nasıl ve nerelerde yapılması gerektiği anlaşılmaktadır. Bu gibi ders materyalleri ve görevleri ile bilişsel yük yoğunluğunu azaltacak önerilerde bulunulmuştur. Öğrenme sürecini etkileyen dinamik değişkenlerin etkisinin önceden öğretmen tarafından tespit edilmesi öğretmenin öğrenme sürecindeki yükünü de hafifletmektedir. Bu bakımdan Fen bilimleri öğretmenlerine idealleştirilmiş bir öğrenme ortamının oluşması amacıyla her konu için kullanışlılığı yüksek olan ders materyallerinin seçiminin önemli olduğu farkındalığı kazandırılabilir.