Uydu teknikleri ile konum belirleme günümüzde en çok kullanılan konum belirleme tekniği olmuştur.Uydu konumlama doğası gereği birçok parametreden etkilenir. Bu etkilerin bir kısmı elimineedilebilirken bir kısmının da modellenmesi ve sonuç üzerindeki etkilerinin araştırılması gerekir. Deneytasarımı birçok farklı parametreden etkilenen mühendislik çalışmalarında önemli avantajlargetirmektedir. Bu çalışma uydularla konum belirlemede etkili olduğu bilinen 3 parametrenin 2 farklıseviyelerdeki çözümünün yatay ve düşey konum hatasına etkisini araştırmayı amaçlamaktadır. Buamaçla ölçü sezonu, uydu sayısı ve konum duyarlık kaybı (PDOP) bağımsız parametreler olarakseçilmiştir. Uygulama verisi olarak bahar ve yaz 2018 dönemlerinde Samsun’dan Kırıkkale’ye uzananbölgede yirmişer kilometre aralıklarla tesis edilen 14 noktada gerçekleştirilen Uydularla GlobalNavigasyon Sistemleri (GNSS) gözlemleri kullanılmıştır. Bu gözlemlerde Trimble firması tarafındankullanıma sunulan CenterPoint Real-Time eXtended (RTX) teknolojisinin sağladığı veriler toplanmıştır.Bu verilerden tam faktöriyel deney tasarımı için elde edilen deneyler analiz edilmiş ve parametrelerinRTX konumlama üzerindeki ana ve etkileşimli etkileri araştırılmıştır. Bu araştırma sonucunda, seçilenfaktörlerden tümünün ana etkilerinin %95 güven aralığında anlamlı olduğu tespit edilmiş, ayrıcaetkileşimli etkilerin de sonucu etkileyecek değerlere sahip olduğu ve dikkate alınmaları gerektiğisonucuna varılmıştır.
Nowadays, Global Navigation Satellite Systems (GNSS) positioning has become the most used positioning technique. GNSS positioning is inherently affected by many parameters. While some of these effects can be eliminated, some of them should be modeled, and their impact on the result should be investigated. The experimental design brings significant advantages in engineering studies affected by many different parameters. This study is aimed to examine the effect of the GNSS-based solution of 3 parameters at 2 different levels on horizontal and vertical positioning errors. For this purpose, measurement season, the number of satellites, and position dilution of precision (PDOP) were selected as the independent parameters. GNSS observations carried out at 14 points established at 20 km intervals in the region extending from Samsun to Kırıkkale in spring and summer 2018 periods were used as test data. In these observations, data provided by CenterPoint Real-Time eXtended (RTX) technology made available by Trimble company were collected. Experiments obtained from these data for full factorial experiment design were analyzed, and the primary and interactive effects of parameters on RTX positioning were investigated. As a result of this research, it was determined that the main effects of all the selected factors were significant at a 95% confidence interval, and it was concluded that the interactive effects also had values that would affect the result and should be taken into account.
