Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası


Creative Commons License

TOPUZ B., KILIÇ O. Ş., BOZ İ., ERYILMAZ AYDIN G.

Akademik Ziraat Dergisi, cilt.8, sa.1, ss.141-148, 2019 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2019
  • Doi Numarası: 10.29278/azd.594060
  • Dergi Adı: Akademik Ziraat Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.141-148
  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye’de fındık; milli gelir, istihdam ve ihracattakiöneminden dolayı stratejik bir konuma sahiptir.Türkiye’nin dünya fındık üretimindeki payı 2017’de675 bin ton ile %67.1 olup, bunu %13.1 ile İtalya,%4.3 ile Azerbaycan ve %2.9 ile ABD takipetmektedir. Fındık alanlarının plansız bir şekildeartması, özellikle 1980’den sonra arz fazlasısorununu ortaya çıkarmıştır. Arz fazlasının her yıldevam eden bir sorun haline gelmesi nedeniyle,1983’de çıkarılan 2844 sayılı kanunla fındıkalanlarının kontrol altına alınması amaçlanmıştır. Bumakalede, Türkiye’de fındık üretiminin önemi vekanun sonrası illere göre fındık sökümünün yapıldığıalanlar ile fındık yerine tercih edilen ürünler ortayakonulmuştur. Fındık alanlarının kontrol altınaalınmasını amaçlayan kanun, fındık alanlarınındaraltılmasında etkili olamadığı gibi, yeni fındıkbahçelerinin kurulmasına da engel olamamıştır.Aksine, sökümün uygulandığı il ve ilçelerde fındıkdikim alanları artmaya devam etmiştir. Fındıksökümünün gerçekleştirildiği 2002’den günümüzekadar söküm için hedeflenen üretici sayısının%1.1’ine, hedeflenen alanın ise %0.6’sınaulaşılabilmiştir. Söküm yapılan iller arasında %83.4(9.2 bin da) ile en fazla söküm yapılan alan Samsun’dagerçekleşmiştir. Bunu %11.3 ile Sakarya ve %3.3 ileDüzce takip etmektedir. Fındık sökümünün yapıldığıalanlarda, fındık yerine en fazla tercih edilenalternatif ürünler mısır, kivi ve ceviz olmuştur.
Hazelnut production in Turkey is extremely important due to its contribution to national income, employment and exports. As of 2017 Turkey was responsible 675 thousand tons, for 67.1% of world hazelnut production, followed by Italy with 13.1%, Azerbaijan with 4.3%, and the USA with 2.9%. An unplanned increase in hazelnut areas, especially after 1980, raised the issue of excess supply. As the supply surplus became an ongoing problem every year, government policy aimed to control hazelnut areas with the law numbered 2844 that was gazetted in 1983. In this paper, the importance of hazelnut production to Turkey, the post-law hazelnut areas removed from production in every province, and the alternative crops substituted for hazelnuts are examined. The law enacted to control hazelnut areas was neither effective in reducing the hazelnut areas, nor prevented the establishment of new hazelnut plantations. On the contrary, hazelnut planting areas continued to increase in provinces and districts where the removal was targeted. From 2002, when the policy of taking hazelnut areas out of production was first implemented, until the present, 1.1% of the number of producers and 0.6% of the area targeted for removal from production, has been achieved. The highest area of cases took place in Samsun Province with 83.4% (9.2 thousand decares). This was followed by Sakarya Province with 11.3% and Düzce Province with 3.3%. The most preferred alternative crops to hazelnuts are corn, kiwis and walnuts.