Klinik Hemşirelerin Profesyonel Benlik Kavramı ile Spiritual Bakım Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi


Creative Commons License

Aktaş G., GÜLEÇ S.

Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, cilt.16, sa.1, ss.79-90, 2023 (Scopus) identifier identifier

Özet

Giriş: Profesyonel benlik, kişinin mesleğe özgü bilgi, beceri, tutum, değer ve inançlarını içselleştirmesidir. Sağlık bakım profesyoneli olan hemşireler, bakım verdikleri bireylerde manevi bakım gereksinimleriyle karşılaşmaktadırlar. Hemşirelikte profesyonel benlik kavramı ile manevi bakım algıları arasındaki ilişkiyi inceleyen araştırmalara ve bu ilişki hakkında yanıtlanması gereken sorulara ihtiyaç bulunduğu düşünülmektedir. Amaç: Bu araştırmada klinik hemşirelerin profesyonel benlik kavramı ile manevi bakım algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tipte olup, Eylül 2017-Mart 2018 tarihleri arasında bir kamu üniversitesi hastanesinde çalışan 142 hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak sosyo-demografik veri formu, Profesyonel Benlik Kavramı Ölçeği, Maneviyat ve Manevi Bakımı Algılama Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirmesinde tanımlayıcı istatistikler, bağımsız gruplarda t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), pearson korelasyon testi ve Tukey Post Hoc testi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan hemşirelerin yaş ortalamalarının 33.34±8.25, %85’inin kadın, %64’ünün evli, %73’ünün lisans mezunu ve %39’unundahili servislerde çalışmakta oldukları belirlenmiştir. Katılımcıların çalışma yılı ortalamasının 11.85±8.22 yıl olduğu ve %58’indinçalışma şeklinin gündüz ve nöbet şeklinde olduğu, %48’inin atanma olasılığı diğer mesleklere göre daha fazla olduğu için hemşirelik mesleğini seçtikleri belirlenmiştir. Katılımcıların Profesyonel Benlik Kavramı Ölçeği puan ortalamaları 111.24±0.32 olarak belirlenmiştir. Maneviyat ve Manevi Bakımı Algılama Ölçeği puan ortalamaları ise 64.09±0.42 iken, toplam puan madde ortalamaları 3.77±0.42olarak bulunmuştur. Araştırmada hemşirelerin profesyonel benlik kavramı ile maneviyat ve manevi bakımı algılama arasında istatistiksel olarak pozitif yönde orta düzey bir ilişki (r= .42, p= .001) belirlenmiştir.Sonuç: Klinik hemşirelerin profesyonel benlik düzeyi arttıkça maneviyat ve manevi bakım algılarının arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Hemşirelik eğitiminde ve hizmet içi eğitimlerde, profesyonel benlik kavramını geliştiren eğitim uygulamalarının içine manevi bakıma ilişkin öğelerin yerleştirilmesi önerilebilir.
Background: Professional self is the internalization of knowledge, skills, attitudes, values and belief sspecific to the profession. Nurses, who are healthcare professionals, can encounter spiritual care needs in everyenvironment they are with individuals. However, it is thought that there is a need for studies examining the relationship between professional self-concept and spiritual care perceptions in nursing and questions to be answered about this relationship. Objectives: In this study, it was aimed to examine the relationship between clinical nurses’ professional self-conceptand their perceptions of spiritual care. Methods: The research is descriptive and was conducted with 142 nurses working at Ondokuz Mayıs University Health Application and Research Center (OMÜSUVAM) between September 2017 and March 2018. Sociodemographic data form, Professional Self-Concept Scale, Spirituality and Spiritual Care Perception Scale were used as data collection tools in the study. Descriptive statistics, t-test for in dependent groups, one-wayan alysis of variance (ANOVA), pearson correlation test and Tukey Post Hoc test were used in the statistical evaluation of the data. Results: The meanage of the nurses participating in the study was 33.34±8.25 years, 85% were women, 64% were married, 73% were under graduates, and 39% were working in internal services. The average working year was 11.85±8.22 years, 58% of them stated that they worked during the ayand on duty, 48% of them stated that they chose the nursing profession because the appointment criteria were easier than other professions. Professional Self-Concept Scale meanscore of the participants was 111.24±0.32, Spirituality and Spiritual care Perception Scale means core was 64.09±0.42, and total item mean score was 3.77±0.42. In the study, a statistically positivem oderate relationship (r= .42, p= .001) was determined between nurses’ professional self-concepts and their perception of spirituality and spiritual care. Conclusion: It was concluded that as the professional self level of clinical nurses increased, their perceptions of spirituality and spiritual care increased. In nursing education and in-service training, it may be suggested to place elements of spiritual care into educational practices that develop professional self-concept.