Bu çalışma; farklı olgunlaşma dönemlerinde çotanaktaki fındık sayısının (ÇFS) ve meyve sapı uzunluklarının (MSU), fındıkta (Yomra çeşidi) meyve kopma kuvveti/zuruflu fındık ağırlığı oranı (MKK/ZFA) üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Meyve olgunlaşma zamanı (MOZ), ÇFS ve MOZ x ÇFS etkileşiminin MSU, ZFA ve MSU/ZFA oranı üzerindeki etkisini değerlendirmek için 63 adet fındık dalı 3 (olgunlaşma zamanı)x7 (çotanaktaki fındık sayısı) faktöriyel düzende olmak üzere 21 deneysel gruba rastgele ayrılmıştır. Meyve sapı uzunluklarının (MSU), meyve kopma kuvvetlerinin (MKK) ve zuruflu meyve ağırlıklarının (ZFA) ölçümü için üç farklı olgunlaşma dönemi belirlenmiştir. Birinci olgunlaşma dönemi, meyvelerin yaklaşık yarısının olgunlaştığı dönem (28 Ağustos 2010; olgunlaşmanın hemen başında, IH) olarak seçilmiştir. İkinci dönem, hemen hemen tüm fındıkların olgunlaştığı dönemi (7 Eylül 2010, 10 gün sonra, 10H) içermektedir. Üçüncü olgunlaşma dönemi ise, fındıkların doğal olarak yere dökülmeye başladığı dönem olarak değerlendirilmiştir (15 Eylül 2010, 18 gün sonra, 18H). ÇFS ise tekli, ikili, üçlü, dörtlü, beşli, altılı ve yedili çotanak olarak sınıflandırılmıştır. Birinci olgunlaşma döneminde (IH) elde edilen meyve kopma kuvveti (MKK), üçüncü olgunlaşma döneminden (18H) daha yüksek (P=0.016) bulunmuştur. Ayrıca, birinci olgunlaşma döneminde (IH) elde edilen meyve kopma kuvveti/zuruflu meyve ağırlığı (MKK/ZFA) oranı hem ikinci olgunlaşma dönemi (10H), hem de üçüncü olgunlaşma döneminden (18H) daha yüksek bulunmuştur (P<0.001). ÇFS'deki artış, hem MKK hem de ZFA değerlerini arttırmış ancak, MKK/ZFA oranını düşürmüştür (P<0.001). Yedili çotanak, diğer çotanaklar ile karşılaştırıldığında daha yüksek FKK ve ZFA oluştururken; tekli çotanak üçlü, dörtlü, beşli ve altılı çotanaklara göre bu parametreler bakımından daha düşük değerlere sahip olmuş ve daha yüksek MKK/ZFA oranı oluşturmuştur. ÇFS veya MSU ile diğer değişkenler arasındaki ilişkiler önemli bulunmuştur. Sonuç olarak; Yomra fındık çeşidindeki MOZ gecikmesi, FKK değerini azaltırken; ÇFS artışı, FKK ve ZFA değerlerini iyileştirmiş ve sonuçta MKK/ZFA oranını düşürmüştür
This study was conducted to determine the effects of nuts per cluster (NPC) and fruit stem lengths (FSL) on the fruit detachment force/husky hazelnut fruit weight (FDF/HFW) ratio in a hazelnut cultivar (Yomra cv.) at the different maturity times of fruit ripening (MTFR). In total, 63 hazelnut limbs allocated randomly into 21 experimental groups in a 37 factorial arrangements to evaluate the effect of maturity times of fruit ripening (MTFR), NPC and MTFRNPC interaction on FSL, the fruit detachment force (FDF), husky fruit weight and FDF to W ratio. Three different maturity times of fruit ripening were determined for measurement the FSL, fruit detachment forces and husky hazelnut weights. The first maturity time was chosen as August 28th which is indicating the approximately half of the matured hazelnuts (immediately at beginning of maturity, no delay, IH). The second maturity time (September 7th) includes the term which nearly all the hazelnuts were matured (10 d delay, 10DM). The natural fruit dropping time (September 15th) was evaluated as third maturity time (18 d delay, 18DM). NPC were classified as single, double, triple, four, five, six and seven nuts per cluster. The FDF of IH were higher (P=0.016) than that of 18DM, while the FDF to W ratio of IH was higher (P<0.001) than that of 10DM and 18DM. The increase in NPC was increased dramatically the FDF and HFW (P<0.001), but decreased the FDF to W ratio. The seven nuts per husky had higher FDF and HFW values compared to other NPC, wher eas the single nut per cluster had lower the FDF and HFW values, and higher values the FDF to HFW ratio compared to triple, four, five and six nuts per cluster. The relationships between the NPC or FSL and other studied variables were significant. In conclusion, to delay the MTFR decreased the FDF and the increase in NPC improved the FDF and HFW and as a result decreased the FDF to W ratio in hazelnut Yomra cv. fruit detachment force, husky fruit weight, maturity time of fruit ripening
