Kanser İlaçlarında Farmakogenetik: Geleneksel Derleme


Creative Commons License

TEKCAN E., TURAL Ş.

Literatür Eczacılık Bilimleri Dergisi, cilt.11, sa.3, ss.213-220, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Farmakogenomik, ilaç tedavisine yanıtın bireyler arası farklılık göstermesi ve bu değişken ilaç yanıtlarının altında yatan genetik me- kanizmaların anlaşılmasına dayanır. Tedavide aynı ilacın aynı dozu- nun, bir grup hastada iyi yanıt oluşturabilirken, diğer bir grupta yeterli yanıt vermemesi, farklı bir grupta da ciddi yan etkilere ve hatta ölüm- lere neden olabilmesi mümkündür. Bu nedenle ilaç yan ıtlarında bi- reyler aras ı farklılıklara belirgin şekilde katk ıda bulunan DNA varyantlarının tanımlanması, tedavilerin etkinliğini artıracak ve ilaç- ların olumsuz yan etkilerinin oranını azaltacaktır. Genom dizilimi ve mutasyon analizi farmakogenomikte çok önemli araçlardır. Farmako- genomik, hem hastan ın hem de tümörün genomunun ara ştırılmasını içerir, çünkü her ikisindeki varyasyonlar ın kanser önleyici ilacın ta- şınması, dışarı akışı, alıkonması ve penetrasyonu üzerinde bir etkisi olduğu gözlemlenmiştir. İlaç yanıtının, reçete edilen ilaçların farma- kokinetik ve farmakodinamik özelliklerine ve ilaç metabolize eden enzimler ve taşıyıcılardaki bireysel hasta polimorfizmlerine bağlı ol- duğu bilinmektedir. Bu derleme, ilaç metabolize eden enzimlerdeki polimorfizmlerin ilaç yanıtları üzerindeki etkisine odaklanmaktadır. Antikanser ilaçlar, genellikle çok dar bir terapötik indekse sahiptir; bu nedenle hastayı hayatı tehdit eden toksisite riskine sokmadan mak- simum fayday ı elde etmek için uygun dozlar ın kullan ılması çok önemlidir. Ancak hedef proteinleri ve ilaç metabolize eden enzimleri kodlayan genlerdeki spesifik polimorfizmlerin kal ıtımı nedeniyle uygun dozun ayarlanması o kadar kolay değildir. Bu derleme, bu tür polimorfizmlerin birkaç örne ğini ve bunlar ın tedaviye yan ıt üzerin- deki etkisini sunmaktadır.
Pharmacogenomics is based on the interindividual vari- ation in response to drug therapy and the understanding of the genetic mechanisms underlying these variable drug responses. In the treat- ment, it is possible that the same dose of the same drug may cause a good response in one group of patients, while it may not respond ad- equately in another group, and it may cause serious side effects and even death in another group. Therefore, identifying DNA variants that significantly contribute to interindividual differences in drug re- sponses will increase the efficacy of treatments and reduce the rate of adverse side effects of drugs. Genome sequencing and mutation anal- ysis are very important tools in pharmacogenomics. Pharmacoge- nomics involves investigating the genome of both the patient and the tumor, as variations in both have been observed to have an effect on the transport, efflux, retention and penetration of the anticancer drug. It is known that drug response depends on the pharmacokinetic and pharmacodynamic properties of drugs and individual patient poly- morphisms in drug metabolizing enzymes and transporters. This re- view considers the impact of existing polymorphisms in drug metabolizing enzymes on drug responses. Anticancer drugs often have a very narrow therapeutic index; therefore, it is very important to use appropriate doses to obtain maximum benefit without putting the patient at risk of life-threatening toxicity. However, due to the in- heritance of specific polymorphisms in genes encoding target pro- teins and drug metabolizing enzymes, it isn’t so easy to adjust the appropriate dose. This review presents several examples of such poly- morphisms and their impact on treatment response.