Öz: Bu çalışmada farklı anaçlar üzerine aşılı ‘Deveci’ armut çeşidinin büyüme ve meyve
özellikleri üzerine anaçların 2013-2016 yılları arasında etkisi incelenmiştir. Anaç çapı, gövde
çapı, bitki boyu, gövde kesit alanı ve taç hacminin BA-29 üzerine aşılı bitkilerde diğer
anaçlardan daha yüksek olduğu saptanmıştır. Meyve boyutları üzerine anaçların önemli
etkisinin olduğu belirlenmiştir. Meyve ağırlığı, meyve eni ve boyunun BA29 üzerine aşılı
bitkilerde en yüksek, armut çöğür anacında en düşük olduğu saptanmıştır. Meyve eti sertliği
MC anacında diğer anaçlardan daha düşük olmuştur. En yüksek suda çözünebilir kuru madde
(SÇKM) içeriği ve titre edilebilir asitlik çöğür anacında belirlenmiştir. En yüksek pH MC
anacında en düşük ise armut çöğür anacında tespit edilmiştir. Renk özelliklerinden L* ve b*
değerleri hariç a*, kroma ve hueo üzerine anaçların etkisinin önemli olduğu saptanmıştır.
Genellikle a* değerinin BA-29 üzerinde en yüksek MC anacında en düşük olduğu tespit
edilmiştir. Kroma ve hueo değerinin MC anacında en yüksek, BA-29’da en düşük olduğu
saptanmıştır. Araştırmanın yürütüldüğü 2013-2016 yılları arasında elde edilen sonuçlara göre
hem büyüme üzerine hem de meyve boyutları üzerine olumlu etkisi daha fazla olan BA-29
ayva klon anacı önerilebilir. Ancak özellikle bu tür çalışmalarda daha kesin tavsiyelerde
bulunabilmek için uzun yıllar bu çalışmaların devam ettirilmesi gerekmektedir.
Abstract: This study was carried out to investigate the effect of different rootstocks on growth
and fruit characteristics of 'Deveci' pear cultivar during 2013-2016. Rootstock diameter, stem
diameter, plant height, stem cross-sectional area and canopy volume were found to be higher
in plants that were grafted on BA-29 than other rootstocks. Rootstocks had a significant effect
on fruit sizes. Fruit weight, fruit width and length were highest in plants grafted on BA29 while,
lowest values were recorded in the pear seedling rootstocks. Fruit firmness was lower in the
MC rootstock than the others. The highest total soluble solids (TSS) and titratable acidity were
determined in the seedling rootstock. The highest pH was determined in the MC rootstock and
the lowest in the pear seedling rootstock. Color traits such as a*, chroma and hueo were
significantly affected by rootstocks, except for L* and b* values. Generally, a* value was found
to be highest on BA-29 and lowest on MC rootstock. Chroma and hueo values were found to
be highest in the MC rootstock and lowest in the BA-29. According to the obtained results
during 2013-2016, BA-29 quince clonal rootstock can be recommended as the best treatment
out of others due to more positive effects on both growth and fruit size. However, it is
necessary to continue such kind of studies for many years in order to be able to make more
precise recommendations.
