Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bahçe, cilt.1, sa.48, ss.167-176, 2019 (Hakemli Dergi)
Dünya çapında fonksiyonel gıda olarak önemi gün geçtikçe artan maviyemiş (Vaccinium corymbosum L.)
gibi Türkiye’de doğal olarak yetişen çayüzümü (Vaccinium arctostaphlos L.) ile çobanüzümü (Vaccinium
myrtillus L.) türlerinin ekonomik ve sağlık açısından önemi de artmaktadır. Bu çalışmada doğadan
toplanan Vaccinium türleri ile kültürü yapılan yüksek boylu maviyemiş türüne ait en küçük taneli
‘Bluejay’ çeşidine ilaveten yüksek boylu maviyemiş türüne giren 8 çeşidin meyve ve çekirdek özellikleri
arasındaki ilişkiler incelenmiştir. İncelemelerde 500 g kaptaki meyve sayısı ve meyve ağırlığı, meyve eni
ve boyu, çekirdek ağırlığı, büyük, küçük ve toplam çekirdek sayıları belirlenirken çekirdek sayısı ile diğer
özellikler arasındaki ilişkiler “Pearson Correlation” analizi ile ortaya konulmuştur. Sonuçta Vaccinium
türleri arasında en küçük meyveli maviyemiş çeşidinin meyve ağırlığı çayüzümü ve çobanüzümü
meyvelerinden daha yüksek olmuştur (sırasıyla 1.73, 0.38 ve 0.31 g). Çekirdek ağırlıkları ise maviyemiş
(0.21 mg), çayüzümü (0.11 mg) ve çobanüzümü (0.09 mg) şeklinde sıralanırken çekirdek sayıları
maviyemiş (92.63 adet), çobanüzümü (60.33 adet) ve çayüzümü (49.00 adet) şeklinde sıralanmıştır.
Vaccinium türleri arasında toplam çekirdek sayısı ile tüm özellikler arasında pozitif ilişki olduğu
saptanmıştır. Yüksek boylu maviyemiş çeşitleri arasında 500 g kaptaki meyve ağırlığı dışlındaki tüm
özellikler bakımından önemli farklılıklar olduğu, çekirdek sayısı ile meyve ağırlığı arasında pozitif ilişki
olduğu saptanmıştır
The importance of blueberry (Vaccinium corymbosum L.) are getting increase day by day in the world as
functional foods. Wild Vacciniums (Caucasian whortleberry–Vaccinium arctostaphlos L. and Bilberry–
Vaccinium myrtillus L.) naturally grown in Eastern Black Sea Region of Turkey. In this study, the
relationships between the fruit and seed characteristics of wild Vaccinium species and ‘Bluejay’ and the
fruit and seed characteristics of the 8 highbush blueberry cultivars were investigated. The number of fruit
in 500 g sale container and fruit weight, fruit width and length, seed weight, number of big, small and
total seed were determined. Seed number and other characteristics was determined by Pearson Correlation
analysis. As a result, the berry weight of the smallest blueberry cultivar among Vaccinium species was
higher than the fruit of Caucasian whortleberry and bilberry berry weight (1.73, 0.38 and 0.31 g
respectively). The seed weight were listed as blueberry (0.21 mg), Caucasian whortleberry (0.11 mg) and
bilberry (0.09 mg) while seed count ranked as blueberry (92.63), bilberry (60.33) and Caucasian
whortleberry (49.00). It was found that there were significant differences in terms of all properties except
the fruit weight in 500 g sale container and there was a positive correlation between the number of seeds
and fruit weight.