Likopen, başta domates ve domates türevi gıdalar olmak üzere bazı sebze ve meyvelerde doğal olarak bulunan, karotenoidler grubuna ait kırmızı renkli bir pigmenttir. Likopen pigmenti, güçlü bir antioksidan ve pro-vitamin A aktivitesi göstermeyen bir karotenoid olarak kabul edilir. Likopen, spesifik biyolojik özelliklere katkıda bulunabilecek benzersiz yapısal ve kimyasal özelliklere sahiptir. Diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, kanserler, cilt ve kemik rahatsızlıkları, nörolojik bozukluklar gibi çeşitli hastalıkların önlenmesi ve tedavisinde likopenin çok çeşitli yararlı etkilere sahip olduğu bildirilmiştir. Deney hayvanlarında ve insanlarda likopenin biyoyararlanımı, dokularda dağılımı, metabolizması, atılımı ve biyolojik etkileri ile ilgili bilgiler literatürde birikmeye başlasa da bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Bu derleme, likopenin özellikleri, likopen kaynakları, alınımı ve biyoyararlanımı ile birlikte insan sağlığındaki olası rolü hakkındaki mevcut bilgi durumunu özetlemektedir.
Lycopene is a red pigment that belongs to the carotenoid group and occurs naturally in some vegetables and fruits, especially tomatoes and tomato-derived foods. The lycopene pigment is considered a powerful antioxidant and a carotenoid that has no pro-vitamin A activity. Lycopene has unique structural and chemical properties that can contribute to specific biological properties. Lycopene is thought to have a variety of beneficial effects in the prevention and treatment of various diseases such as diabetes, cardiovascular disease, cancer, skin and bone disorders, and neurological disorders. Although information is gradually accumulating in the literature on the bioavailability, tissue distribution, metabolism, excretion, and biological effects of lycopene in experimental animals and humans, further research is needed. This review summarizes the current state of knowledge on the properties, sources, absorption and bioavailability of lycopene and its potential role in human health.
