Bu çalışmada, 2010-2022 yılları arasında Türkiye’de gerçekleştirilen okul öncesi dönemde olumlu sosyal davranış konulu yüksek lisans ve doktora tezlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Veri toplama sürecinde, YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde olumlu sosyal davranış, prososyal davranış, başkasına yardım amaçlı davranış, alturizm, özgecilik anahtar kelimeleri doğrultusunda tarama yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu okul öncesi dönemde olumlu sosyal davranış konulu 27 tez oluşturmaktadır. Araştırma bulgularına göre belirlenen tarih aralığındaki ilk yüksek lisans tezi 2014, ilk doktora tezi 2012 yılına aittir.Sayı açısından yüksek lisans tezlerinin doktora tezlerine göre daha fazla olduğu belirlenmiştir. Tezlerin büyük çoğunluğunun nicel araştırma yöntemleriyle gerçekleştirilmiş olup nitel ve karma yöntemlerin yer aldığı tezlerin daha az olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Doktora tezlerinin tamamında farklı konularda hazırlanmış eğitim programlarının etkisinin incelendiği; yüksek lisans tezlerinde ise doktora tezlerinde olduğu gibi eğitim programları olmakla birlikte gelişim alanları, zihin kuramı, ebeveyn çocuk ilişkisi ve öğretmen çocuk ilişkisine dayalı vb. birçok farklı konunun çalışıldığı görülmektedir. Tezlerde demografik bilgilere yönelik analizlerin yoğun olarak ele alınmasına karşılık konu başlıklarında çeşitlilik olduğu söylenebilir.Tezlerin bulguları doğrultusunda, bazı bireysel özelliklerin, aile ve okul öncesi eğitimle ilgili değişkenlerin küçük çocukların olumlu sosyal davranışlarını etkileyebildiği söylenebilir. Ek olarak bazı bireysel özelliklerin, aile ve okul öncesi eğitim değişkenlerinin olumlu sosyal davranışları etkilemediğine yönelik bulgulara da rastlanılmaktadır.
The purpose of this study is to examine postgraduate and doctoral dissertations carried out in Turkey between 2010-2022 on prosocial behaviors during preschool period. A literature review was conducted at the Council of Higher Education (YÖK) National Thesis Center based on the keywords prosocial behavior, behavior for assisting others, altruism. The study group consists of 27 dissertations regarding prosocial behavior during preschool period. According to the study findings, during the given years the first postgraduate thesis was carried out in 2014 and first doctoral dissertation was carried out in 2012. It was identified that postgraduate dissertations outnumber doctoral dissertations. The majority of the dissertations were carried out through the quantitative research method and it was observed that the number of thesis conducted through qualitative and mixed research methods were lower. It was evident that the effect of educational programs on various subjects are examined in all doctoral dissertations; along with the subjects of doctoral dissertations, postgraduate dissertations dwell upon many subjects such as developmental areas, theory of mind, parent-child relationships, teacher-child based relationships etc. It can be stated that there is a variety of titles despite discussing analyses on demographic characteristics in detail. Based on the findings of the dissertations, it can be asserted that various personal characteristics and variables related to family and preschool education can affect prosocial behaviors of young children. In addition, there are findings underlining that specific personal characteristics and variables related to family and preschool education don’t affect prosocial behaviors.
