Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEDA KAYA
Danışman: Pınar Sökülmez Kaya
Özet:
Amaç: Multipl Skleroz (MS) hastalarına verilen tıbbi beslenme tedavisinin ve probiyotik takviyesinin metabolik, fonksiyonel ve psikolojik durum üzerine etkisini araştırmak amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Bu klinik çalışma 50 MS hastası ile gerçekleştirilmiştir. Hastalar Grup 1 (n=25) ve Grup 2 (n=25) olmak üzere ikiye ayrılarak iki ay boyunca Grup 1'e tıbbi beslenme tedavisi, Grup 2'ye tıbbi beslenme tedavisi ile birlikte probiyotik takviyesi verilmiştir. Biyokimyasal bulgular, antropometrik ölçümler müdahaleden önce ve sonra değerlendirilmiştir. Pittsburg Uyku Kalite İndeksi (PUKİ), Yeme Tutum Testi-40 (YTT-40), Yaşam Kalitesi Formu (SF-36), Beck Depresyon Envanteri (BDE), Genişletilmiş Özürlülük Durum Ölçeği (EDSS) hastalara hem müdahale öncesi hem de müdahale sonrası uygulanmıştır. Bulgular: Müdahale sonrası Grup 1'de glukoz (p=0,048), total kolesterol (p<0,001) ve trigliserid (p=0,013) seviyelerinde; Grup 2'de total kolesterol (p=0,002) ve trigliserid (p=0,005) seviyelerinde anlamlı farklılık gözlemlenmiştir. Birinci grubun vücut ağırlığı (p=0,001), BKİ (p<0,001), bel çevresi (p=0,002), kalça çevresi (p=0,004), triceps deri kıvrım kalınlığı (TDKK) (p=0,004) ve üst orta kol çevresi (ÜOKÇ) (p=0,001) değerlerinde; ikinci grubun ise bel çevresi (p=0,015), TDKK (p<0,001) ve ÜOKÇ (p=0,005) değerlerinde anlamlı azalma görülmüştür. İkinci grupta EDSS skoru anlamlı farklılık göstermiştir (p=0,014). Gruplar arasında PUKİ toplam puanı (p=0,003) ve YTT-40 toplam puanı (p=0,038) anlamlı olarak farklı bulunmuştur. Birinci grupta (p=0,001) ve ikinci grupta (p=0,009) BDE toplam puanı anlamlı olarak azalmıştır. Sonuç: Çalışma, MS hastalarında hem tıbbi besleme tedavisinin hem de probiyotik takviyesinin total kolesterol, trigliserid, EDSS, yeme tutumu, uyku kalitesi ve antropometrik ölçümler üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Anahtar kelimeler: Beslenme; Multipl skleroz; Probiyotik; Uyku kalitesi; Yeme tutumu