Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Mikrobiyoloji (Veteriner) Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SERHAN AKGÖZ
Danışman: Timur Gülhan
Özet:
Neonatal buzağı ishallerine neden olan önemli bakteriyel etkenlerden birisi
Enterotoksijenik E. coli (ETEC)’dir. ETEC enfeksiyonlarının patogenezinde en önemli virülens
faktörleri fimbrial adhezinler ve enterotoksinlerdir. Bu çalışma neonatal septisemili
buzağılardan E. coli izolasyonu, fenotipik ve genotipik karakterizasyonu, izolatlardaki
antibiyotik direnç patternlerinin tespiti, sık görülen serotip ve virulens faktörlerinin tespiti
amacıyla yapıldı. Bu amaçla neonatal septisemili buzağılardan izole edilen ve fenotipik olarak
Escherichia coli oldukları bilinen izolatların genotipik doğrulanması PCR ile araştırıldı.
Doğrulanan izolatlarda septisemili buzağılarda O101, O9, O26, O145, O111 serotip genleri,
F17, F5, F41, Stabil Toksin, Labil Toksin, EAST1 virülens genleri ve 8 farklı antibiyotiğe ait
direnç genleri PCR ile incelendi. İzolatların 8 farklı antibiyotiğe dirençlilik/duyarlılık durumları
Kirby-Bauer standart disk difüzyon testi kullanılarak belirlendi. Çalışma sonucunda incelenen
200 dışkı örneğinden 95 (%47,5) E. coli izole ve identifiye edildi. Fenotipik antibiyotik direnç
analizine göre izolatlar %94,7 streptomisine, %93,7 tetrasikline, %89,5 ampisiline, %87,4
trimetoprim-sulfametoksazole, %87,4 kloromfenikole, %74,7 enrofloksasine, %62,1
gentamisine ve %24,2 sefalotine karşı dirençli bulundu. Öte yandan izolatların %88,4’ünde
tet(B), %74,7’sinde sul3, %67,4’ünde sul1, %61’inde cmlA, %56,8’inde qnr(B), %54,7’sinde
tet(A), %53,7’sinde sul2, %38,9’unda CITM, %36,8’inde aadA1, %28,4’ünde cat1,
%26,3’ünde qnr(S), %12,6’sında aac[3]-IV, %5,3’ünde tet(C) ve %1,05’inde qnr(A) genleri
belirlendi. İzolatların hiçbirinde blaSHV geni tespit edilemedi. Serogenotiplendirme sonucunda
izolatlar O101, O26 ve O145 serotip geni varlığına göre sırasıyla %33,7, %6,3 ve %2,1
oranında pozitif bulundu. Hiçbir izolatta O111 ve O9 serotipi saptanamadı. Virülens genlerinin
belirlenmesi amacıyla yapılan PCR çalışmaları sonucunda; %23,2 izolatın East1, %22,1
izolatın F5, %20 izolatın STa, 17 izolatın %17,9 F41 ve %3,2 izolatında LT genine sahip olduğu
tespit edildi. Böylece örneklemenin yapıldığı bölgede neonatal septisemili buzağılarda ETEC
varlığı, yaygınlığı, izolatların patotip/virotip dağılımı belirlenerek bu virulens faktörlerinin
hastalıkla ilişkisi otaya konuldu ve hastalığın tedavisinde kullanılabilecek en uygun antibiyotik
seçeneği belirlendi. Çalışma kapsamında elde edilen verilerin daha sonra yerli ve milli aşı
çalışmalarına katkı sağlayabileceği kanısına varıldı.
Anahtar Sözcükler: Antibiyotik direnci, Buzağı, E. coli, Serotip, Virülens