Araştırmanın temel amacı kivi yetiştiriciliği yapan tarım işletmelerinin üretim etkinliğini ortayakoymaktır. Araştırma verileri, Çarşamba ilçesinde kivi yetiştiriciliği yapan 37 tarımişletmesinden anket yoluyla elde edilmiştir. İşletme düzeyinde etkinlik ölçümlerinin tahminindeveri zarflama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, inceleme alanında kivi yetiştirenişletmelerin teknik, tahsis ve ekonomik etkinlik skorlarının sırasıyla 0.93, 0.76 ve 0.71olduğunugöstermiştir. İncelenen işletmeler kivi üretim maliyetlerini % 29 azaltma imkânına sahiptirler.Kivi yetiştiren tarım işletmelerinde var olan ekonomik yetersizliğin ana kaynağı, işletmelerinsahip olduğu üretim faktörlerini piyasa fiyatlarıyla uygun bir şekilde dağıtamamış olmalarıdır.İnceleme alanında işletme sermayesi, kivi arazisi, kivi satış fiyatı ve kivi üretim deneyimideğişkenleri ekonomik etkinliği pozitif yönde etkilerken, sosyal sigortaya sahip olmak vepazarlama biçimi negatif yönde etkilemektedir. Bu durum girdi piyasasını daha iyi izleyenişletmelerin daha etkin olduğunu göstermiştir. Yayım çalışmaları ile üreticilerin kiviyetiştiriciliği konusunda bilgilendirilmesi ve örgütlenme aracılığıyla kiviyi götürü usulübahçeden toptan pazarlama fırsatı ile inceleme alanında ekonomik etkinlik artırılabilecektir.
The study examined the production efficiency of farms producing kiwi fruit in Çarşamba district of Samsun province. The research data were collected from randomly selected 37 farms producing kiwi fruit by using well-structured questionnaire. Data Envelopment Analysis (DEA) was used to calculate efficiency measures of the farms. Research results showed that the mean technical, allocative and economic efficiency scores of farms 0.93, 0.76 and 0.71, respectively. The results of the efficiency analysis showed that the average output of farmers would increase 29% under prevailing technology. The economic inefficiency in the farms is caused that they should not be able to distribute the production factors owned by the farms in an appropriate manner at market prices. In the research area, while operating capital, kiwi prices, land of kiwi, and experience of kiwi producing increased the economic efficiency, social insurance and marketing type decrease it. This showed that farms that monitor the input market more effectively. Economic efficiency can increase via extension programs, agricultural organizations and wholesale marketing in kiwi land.
