Zamanın eşlik ettiği toplumsal gelişmeler, kentleri de mekânlarını da değişime ya da dönüşüme zorlamaktadır. Bu değişim ve dönüşümde sadece günün ihtiyaç ve koşulları dikkate alınmakta; mekânlar hızla geçmişinden koparılmaktadır. Mekânlara müdahale ederken mekânların birey ve toplum ölçeği göz ardı edilmekte; aidiyet, kimlik ve geçmişle olan bağın kurulmasındaki önemi ve kolektif bellekteki etkisi gözden kaçırılmaktadır. Yapılan çalışmanın amacı kolektif bellek için kamusal mekânların hayati önem taşıdığını ve kamusal mekânlara müdahale yaklaşımlarının yeniden sorgulanması gerektiğine vurgu yapmaktır. Bu amaçla, hizmet ettiği dönem için sadece Samsun’un değil Karadeniz Bölgesi’nin de en büyük kamusal mekânı ve ülkenin ilk milli fuarı olan Samsun Fuarı ele alınmaktadır. Samsun Fuarı, sahip olduğu mekânsal pratikler ile ticari yaşamın yanında sosyal, kültürel hayatın gelişmesinde rol almış ve kentli kolektif belleğinde önemli bir yer edinmiştir. Ancak süreç içerisinde yaşanan toplumsal gelişmeler, tüm dünya kentlerinde olduğu gibi Samsun kentinin de hem fiziksel hem de kamusal anlamda dönüşmesine neden olmuştur. Bu bağlamda çalışma, Samsun Fuarı’nı ve dönüşüm sonrası alanın kolektif bellekteki durumunu kentli deneyimi üzerinden elde edilen verilerle değerlendirmeye almaktadır. Çalışma sonucunda, mekânsal dönüşümün kamusal kullanımı değiştirdiği ve buna bağlı olarak kentli belleğini besleyen sosyal değerleri etkilediği açığa çıkmıştır. Bu mekânın kentten kopuşu nedeniyle kolektif bellekte yıkımların olduğu, sürekliliğinin kesintiye uğradığı ve zaman içinde değişen mekânsal pratiklere bağlı olarak bu yer için yeni bir bellek katmanının inşa edilemediği ortaya çıkmıştır.
Social developments accompanied by time force both cit- ies and their spaces to change or transform. In this change and transformation, only the needs and conditions of the day are taken into account; places are rapidly being torn from their past. While intervening in the spaces, the individual and social scale of the spaces are ignored; Its importance in establishing a connection with belonging, identity and the past and its impact on collective memory are overlooked. The aim of the study is to emphasize that public spaces are vital for collective memory and that intervention approaches to public spaces should be re-examined. For this purpose, Sam- sun Fair, which is the largest public space not only in Samsun but also in the Black Sea Region and the first national fair of the country for the period it served, is discussed. Samsun Fair, with its spatial practices, played a role in the devel- opment of social and cultural life as well as com- mercial life and gained an important place in the urban collective memory. However, the social developments experienced in the process caused the city of Samsun to transform both physically and publicly, as in all other cities in the world. In this context, the study evaluates the Samsun Fair and the situation of the post-transformation area in the collective memory with the data ob- tained from the urban experience. As a result of the study, it has been revealed that the spatial transformation changes the public use and ac- cordingly affects the social values that feed the urban memory. It has been revealed that due to the separation of this place from the city, there are destructions in the collective memory, its continuity is interrupted and a new memory layer cannot be built for this place due to the changing spatial practices over time.
