Öğretmen Adaylarının Öz Yeterlik Algıları ile Mesleki Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişki


Creative Commons License

Güngör C., Gül İ.

Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.0, sa.25, ss.774-811, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 0 Sayı: 25
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.774-811
  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırma, öğretmen adaylarının öz yeterlik algıları ile mesleki kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. İlişkisel tarama modelinde olan çalışmanın evreni 2018-2019 eğitim öğretim yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan 3. ve 4.sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi iki aşamalı bir örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Çalışma evreni önce öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri anabilim dalları olmak üzere alt tabakalara ayrılmıştır. Sonra alt evrenden birim çekme işlemi olasılığa dayalı örnekleme türü olan basit seçkisiz örnekleme yöntemiyle belirlenen 1068 öğretmen adayı örneklemi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya (2005) tarafından geliştirilen “Öğretmen Öz Yeterlik Ölçeği” ve Saban, Korkmaz ve Akbaşlı (2004) tarafından geliştirilen “Öğretmen Adayı Kaygı Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde yüzde, aritmetik ortalama, frekans, standart sapma, t-testi, ANOVA testi, Scheffe veya Tamhane çoklu karşılaştırma testi, basit ve çoklu regresyon analizi işlemleri uygulanmıştır. İstatistiksel analizler SPSS 14,0 programı kullanılarak yapılmıştır. Anlamlılık düzeyi ,05 olarak kabul edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, öğretmen adaylarının öz yeterlik algılarının “oldukça yeterli” düzeyde olduğu görülmüştür. Öğretmen adaylarının öz yeterlik algıları, cinsiyet değişkenine göre yalnız "sınıf yönetimi" alt boyutunda farklılık göstermektedir. Branş değişkenine göre, tüm alt boyutlarda anlamlı farklılık göstermektedir. Sınıf değişkenine göre adayların öz yeterlik algılarında anlamlı farklılıklar bulunmamıştır. Öğretmen adaylarının mesleki kaygı seviyelerinin düşük düzeyde olduğu görülmüştür. Öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeyleri cinsiyet ve branş değişkenine göre anlamlı farklılık göstermektedir. Sınıf değişkenine göre adayların mesleki kaygı düzeylerinde anlamlı farklılık görülmemektedir. Öğretmen adaylarının öz yeterlik algıları ile mesleki kaygıları arasında negatif yönde yüksek düzeyde ilişki olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının öz yeterlik algılarının mesleki kaygılarının anlamlı yordayıcısı olduğu ve mesleki kaygılardaki değişimin % 13’ünü açıkladığı tespit edilmiştir.
This research is conducted to determine the relationship between the self-effıcacy perception professional anxıety levels of prospective teachers. The research universe of the study, which is in the relational screening model, consists of the 3rd and 4th year students studying at the Ondokuz Mayıs University Faculty of Education in the 2018-2019 academic year. The sample of the study was determined by a two- stage sampling method. The research universe of study is first subdivided into departments, where the pre- service teachers study. Then, 1068 teacher candidates are determined by simple random sampling method which is the sampling type based on probability. The data of the study were collected with the “Teacher Self- Efficacy Scale” developed by Çapa, Çakıroğlu and Sarıkaya (2005) and “Teacher Candidate Anxiety Scale” developed by Saban, Korkmaz and Akbaşlı (2004). Percentage, arithmetic mean, frequency, standard deviation, t-test, ANOVA test, Scheffe or Tamhane multiple comparison test, simple and multiple regression analysis are used in the analysis of the data. Statistical analyzes are made using the SPSS 14.0 program. The level of significance is accepted as 05. According to the research findings, the self-efficacy perceptions of prospective teachers are found to be at a “fairly sufficient” level. The pre- service teachers' self-efficacy perceptions differ only in the "classroom management" sub-dimension according to the gender variable. According to the branch variable, it shows significant difference in all sub-dimensions. There is no significant difference in the self-efficacy perceptions of the candidates according to the class variable. It is observed that teacher anxiety levels of teacher candidates were low. The professional anxiety levels of teacher candidates differ significantly according to gender and branch variable. There is no significant difference in the professional anxiety levels of the candidates according to the class variable. It is determined that there is a high level of negative relationship between prospective teachers' self- efficacy perceptions and professional concerns. It is determined that pre- service teachers' self-efficacy perceptions are significant predictors of their professional anxiety and explained 13% of the change in their professional anxiety.